Polskie Radio nie rozwija oferty podcastowej przez brak umów z ZAiKS-em? "Obowiązuje nas poufność"

Z początkiem czerwca zniknęły z eteru dwie audycje Wojciecha Ossowskiego: „Klub Folkowy” oraz „Ossobliwości muzyczne”. Wcześniej usunięto z ramówki także „Do trzech razy nuta” Romana Dziewońskiego, a także audycje Aleksandry Kaczkowskiej i Tomasza Żądy. Niemal w każdym przypadku przy ściąganiu programu z anteny ówczesny szef muzyczny Trójki, Łukasz Ciechański zapewniał autorów, że Trójka przebudowuje koncepcję nadawania i zamierza mocno postawić na podcasty.

– Wojtkowi powiedziano, że w związku z tym oba jego programy zostaną co prawda zdjęte z anteny, ale za to trafią właśnie do oferty podcastowej, która ma być systematycznie rozbudowywana – mówi nam anonimowo osoba z Trójki. To samo miał usłyszeć – wg naszych informatorów – także Roman Dziewoński i pozostali autorzy.

„Coś się pojawi” – nie wiadomo, kiedy"

Tymczasem, mimo że od zdjęcia programów Osowskiego z anteny minęło pół roku, nadal nie ma ich w ofercie podcastowej. Dziewoński zniknął pół roku temu – i jego nie można znaleźć w podcastach. – Coś się jednak chyba pojawi. Prawdopodobnie wkrótce może trafić do podcastów moja „Historia Polskiego Folku” - mówi w rozmowie z nami Wojciech Ossowski, dodając. – Zamówiłem już studio na nagrywanie pierwszych odcinków, będę robił je we współpracy z Radiowym Centrum Kultury Ludowej. Jeśli wszystko uda się szybko zmontować, pierwsze odcinki powinny trafić do internetu jeszcze w listopadzie. Co z resztą audycji – nie wiem, na razie nikt nie wrócił do tematu – słyszymy. Póki co jednak na stronie Polskiego Radia nadal nie ma żadnych audycji tego autora.

Wygląda więc na to, że - wbrew zapewnieniom składanym podczas ściągania programów z anteny - Trójka raczej nie stawia na muzykę w podcastowej ofercie. Póki co znaleźć tam można co prawda pięć audycji (każda liczy sobie od kilku do kilkunastu odcinków w serii) – jednak wszystkie opierają się na słowie, żadna na muzyce. Są to: „7 dni na godzinę”, „Klub Trójki”, „Salon polityczny Trójki”, „Trójkowy chuligan literacki” i „Śniadanie w Trójce”. Wbrew zapowiedziom, które słyszeli prowadzący, nie ma więc mowy o budowaniu „mocnej oferty”.

Zwróciliśmy się do Polskiego Radia z prośbą o szczegółowe wyjaśnienia w sprawie podcastów. Zapytaliśmy kilkukrotnie m.in., kiedy Polskie Radio rozbuduje ofertę podcastową na tyle, by trafiały tam audycje, które zniknęły z anten. „Na razie oferta w dziale "Trójka" obejmuje zaledwie pięć pozycji, nie ma żadnej muzycznej audycji” - napisaliśmy. A dalej: „Czy w najbliższym czasie Polskie Radio planuje poszerzyć ofertę podcastów o audycje muzyczne?”. Na żadne z pytań nie uzyskaliśmy odpowiedzi.

Polskie Radio: nie oferowaliśmy współpracy Romanowi Dziewońskiemu i Aleksandrze Kaczkowskiej w formie podcastów

Polskie Radio przekazało nam za to swoje stanowisko w sprawie części programów, które zniknęły z anteny Trójki:

"Nieprawdziwa i wprowadzająca w błąd jest informacja, jakoby Polskie Radio zapewniało Pana Romana Dziewońskiego i Panią Aleksandrę Kaczkowską o tym, że ich programy, które zostały zdjęte z anteny Programu 3 Polskiego Radia, trafią do oferty podcastowej Polskiego Radia. W rzeczywistości Polskie Radio zaprzestało nadawania programów prowadzonych przez te osoby z uwagi na wygaśnięcie umów pomiędzy tymi osobami i Polskim Radiem SA, a Polskie Radio SA nie oferowało im dalszej współpracy, w tym także w formie podcastów" - czytamy w stanowisku PR.

Dlaczego PR nie publikuje podcastów?

Polskie Radio buduje swoją ofertę podcastową niemalże od roku i wciąż nie jest ona imponująca. Tymczasem (dla porównania) Radio 357 ruszyło z budowaniem podcastowej oferty w kwietniu 2021 roku, we wrześniu br. Po niecałym roku platforma umożliwiała już dostęp do prawie 7 tys. odcinków audycji i podcastów. Obecnie to ponad 10 tys. godzin treści audio. Codziennie dodawanych jest ok. 20 nowych propozycji. Wśród nich są też podcasty specjalne - nie emitowane na antenie. Podobnie potężnie rozbudowaną propozycję z audycjami do odsłuchiwania poza anteną ma Radio Nowy Świat, które niedawno uruchomiło też specjalną strefę patrona, umożliwiającą jeszcze wygodniejsze korzystanie z podcastów.

Tymczasem żadna z anten Polskiego Radia nie oferuje w podcastach czysto muzycznej audycji. Nie ma ich nawet w ofercie Czwórki czy Dwójki. – Kłopot bowiem w tym, że Polskie Radio prawdopodobnie ma nie do końca uregulowane kwestie wykorzystywania muzyki w podcastach z ZAiKSem – słyszymy nieoficjalnie w siedzibie publicznego radia.

Jak słyszymy nieoficjalnie, rzecz w tym, że nie można zamieszczać w podcastach muzyki w takim zakresie, w jakim emituje się ją na antenie i potrzeba na to innych umów. - Co prawda mniejsi lub zupełnie mali nadawcy, jak choćby Radio Danielka, mają jakoś sprawę podcastów załatwioną na zasadzie ryczałtu, ale w Polskim Radiu sprawa utknęła w biurze prawnym i nie można jej dotychczas załatwić – mówi anonimowo nasz rozmówca.

ZAiKS: Zastrzeżeń nie mamy, o umowach nie informujemy

Polskie Radio nie chce komentować naszych ustaleń i nie odpowiada czy ma umowy na publikację muzyki w podcastach. Nie odpowiada także na nasze pytanie, co jest powodem tak słabego rozwijania podcastów.

Jak ZAiKS odpowiada na pytanie o współpracę z Polskim Radiem?  - Nie mamy do niej zastrzeżeń– informuje portal Wirtualnemedia.pl Anna Klimczak, rzeczniczka prasowa Związku. Wyjaśnia też zasady współpracy z nadawcami. Jeżeli więc podcast „z użyciem utworów chronionych” udostępniony jest w internecie (np. na stronie www czy w serwisie) do odsłuchania na żądanie, czyli dochodzi do eksploatacji na polu „publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym", to udostępniający ma obowiązek zawarcia z ZAiKS-em umowy licencyjnej, w oparciu o stawki wynikające z odpowiedniej tabeli stawek.

Jeśli podcast jest nadawany w ramach internetowego programu radiowego – wyjaśnia Anna Klimczak - czyli dochodzi do wykorzystania w formie nadań internetowych (webcasting pierwotny), to - jeśli nadawca ma zawartą umowę z ZAiKS-em - umowa obejmuje też wykorzystanie podcastów. - Jeżeli dochodzi do wykorzystania utworów w podcastach w formie opisanej w 1 i w 2 punkcie jednocześnie, to konieczne jest zawarcie z ZAiKS-em dwóch odrębnych umów licencyjnych, zgodnie z odrębnymi polami eksploatacji - wyjaśnia rzeczniczka ZAiKS.

Czy Polskie Radio ma zatem zawarte takie umowy na podcasty, o któych wspomina ZAIKS? - Niestety nie możemy udzielać informacji na temat zawartych umów licencyjnych, gdyż obowiązuje nas poufność w tym zakresie – słyszymy od przedstawicielki ZAiKS-u.

Co planuje Trójka?

Dotarliśmy do projektu planów programowo-finansowych Polskiego Radia na przyszły rok. Dokument został już zatwierdzony przez jednoosobowy zarząd publicznego nadawcy. Z planów wynika, że w 2023 roku wyznacznikiem Programu Trzeciego ma być "kultura na najwyższym poziomie oraz rozrywka". Nadawca obiecuje, że nadal będą organizowane koncerty w Studiu im. Agnieszki Osieckiej w siedzibie rozgłośni przy ul. Myśliwieckiej 3/5/7 w Warszawie, gdzie wystąpią przede wszystkim polscy artyści.

Rzecz jednak w tym, że w ostatnich miesiącach jest coraz mniej premierowych koncertów w Trójce. W niedzielę w tym paśmie emitowane są głównie powtórki występów artystów, którzy grali tam dla trójkowych słuchaczy, zanim na antenie zaszły poważne zmiany, a większość ekipy odeszła z rozgłośni.

W przyszłym roku ma być przywrócona "Powtórka z rozrywki", w której przypomniane zostaną "znakomite skecze, monologi i piosenki kabaretowe sprzed lat". Trójka przestała nadawać ten program na początku lutego br. Kilka tygodni później również usunięto "Akademię rozrywki".

Według dokumentu publicznego nadawcy udział audycji słownych w 2023 r. w Trójce zajmie 40 proc. (rok temu - 44 proc., ale po wiosennej korekcie zmniejszono do 33 proc.). Audycje informacyjne mają zostać na tym samym poziomie co obecnie, czyli 7 proc., publicystyka zajmie 19 proc. (w tym roku miało być 24 proc., ale po wprowadzeniu korekty zmniejszono do 14 proc.). Za to audycje kulturalne zajmą sporą część ramówki - to znów będzie 39 proc.

W najnowszym badaniu Radio Track (wrzesień-listopad 2022 r.) realizowanym przez pracownię Kantar Polska udział Trójki pod względem słuchania w grupie wiekowej 15-75 lat wyniósł 2,2 proc.