Duży stres i praca przy komputerze do późna to najczęstsze przyczyny bezsenności

Światowa Organizacja Zdrowia zalicza bezsenność do chorób cywilizacyjnych. Według szacunków WHO cierpi na nią jedna trzecia światowej populacji. Bezsenność to zaburzenie prawidłowego rytmu i czasu trwania snu. Organizm nie odpoczywa, co może mieć bardzo negatywny wpływ na jego stan. U osób cierpiących na bezsenność pojawia się rozdrażnienie, trudności z koncentracją, zwiększona wrażliwość na ból. Przewlekła bezsenność zwiększa ryzyko rozwoju wielu schorzeń układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego i mięśniowo-szkieletowego, cukrzycy, oraz zmniejsza odporność organizmu.

Przyczyną bezsenności może być długotrwały stres, zaburzenia psychiczne, np. depresja, stosowanie niektórych leków, zespół niespokojnych nóg, oraz choroby somatyczne, m.in. przerost prostaty.

– Bezsenność jest też związana z dużym naświetlaniem. Pracując przy komputerze, sztucznie się naświetlamy, a to powoduje pewną deregulację rytmu dobowego, czyli tego, że w nocy śpimy, a w dzień jesteśmy aktywni. To jest bardzo duża zmiana aktywności, bo większą część dnia spędzamy w pracy, jesteśmy odcięci od naturalnego światła, czyli nasz mózg nie dostaje takiego sygnału, że jest dzień i trzeba być aktywnym, działać, a później jest naturalny sygnał, przychodzimy do domu, jest ciemno, jest noc i zasypiamy – mówi dr n.med. Katarzyna Niewińska, psycholog, psychoterapeuta.

Lekarze wyróżniają dwa typy bezsenności: krótkoterminową i przewlekłą. Bezsenność krótkotrwała może wystąpić na tle silnego napięcia emocjonalnego, np. związanego ze zmianą pracy czy przeprowadzką w nowe miejsce. W takim wypadku pomóc mogą ziołowe leki dostępne w aptekach bez recepty. Jeśli jednak problemy ze snem utrzymują się dłużej niż trzy tygodnie. oznacza to bezsenność przewlekłą. Przed udaniem się do lekarza warto wypróbować sprawdzone metody regulacji snu. Przede wszystkim należy pamiętać, aby spać w dobrze wywietrzonym pomieszczeniu, w którym nie jest zbyt gorąco. Dobrym rozwiązaniem jest także aktywność fizyczna.

– Należy zawsze pamiętać o tym, żeby spalić hormony stresu i cukier krążący we krwi, który gromadzi się nam na skutek naszej działalności w ciągu dnia. Codziennie po pracy powinniśmy wyjść co najmniej na 30-minutowy spacer. Jest dużo badań, które pokazują, że po takiej aktywności fizycznej, która jest powadzona regularnie, codziennie przez 3-4 tygodnie, trudności ze snem same ustępują, bez jakiejkolwiek interwencji farmakologicznej. Musimy pamiętać o tym, żeby spalać stres, który nagromadził się w ciągu dnia – mówi dr n.med. Katarzyna Niewińska.

Co najmniej trzy godziny przed pójściem spać należy zakończyć oglądanie telewizji i pracę na komputerze. Jasny ekran monitora lub telewizora ludzki mózg odbiera bowiem jako sygnał, że jest dzień i należy pracować. Kiedy położymy się do łóżka, powinniśmy się wyciszyć, w tym celu można stosować wizualizacje lub ćwiczenia oddechowe. Dobrze jest też myśleć wyłącznie o przyjemnych rzeczach i nie przypominać sobie o problemach czy niemiłych zdarzeniach z minionego dnia.

– Należy zająć się czymś nużącym, np. czytaniem podręcznika od historii, nie wolno natomiast wykonywać czynności pobudzających, np. rozmawiać przez telefon bądź jeść. Ważne, aby co najmniej 3 godziny przed snem nie spożywać posiłków. Chodzi o to, by nie dostarczać naszemu organizmowi dużych ilości cukru, który zwiększa naszą energię i chęć do działania – mówi dr n.med. Katarzyna Niewińska.

Bardzo ważne jest także pilnowanie regularności czasu snu. Oznacza to, że należy zawsze kłaść się spać i wstawać o stałej porze, nawet w weekend lub podczas wakacji. Lekarze przestrzegają zwłaszcza przed odsypianiem całego tygodnia w weekend, bowiem destabilizuje to pracę organizmu. Jeśli wszystkie te sposoby na regulację snu nie pomagają, należy zwrócić się do lekarza specjalisty i poddać się terapii farmakologicznej. Osobom cierpiącym na przewlekłą bezsenność podaje się najczęściej leki antydepresyjne albo leki wpływające na receptory GABA-ergiczne, które pełnią istotną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego.