Mundial w Katarze - technologia: VAR, goal-line i półautomatyczne spalone

Przed czterema laty podczas mundialu w Rosji po raz pierwszy wykorzystano VAR, czyli technologię umożliwiającą sędziom obejrzenie powtórek przed podjęciem ostatecznej decyzji. System oceniania spalonych, który zadebiutuje w Katarze, jest jej kolejnym usprawnieniem.

"Nowa technologia wykorzystuje 12 kamer zamontowanych pod dachem stadionu i śledzi piłkę oraz 29 punktów na ciele każdego z graczy, 50 razy na sekundę, obliczając dokładną pozycję na boisku" - tłumaczyła w komunikacie Międzynarodowa Federacja Piłki Nożnej (FIFA).

Piłka Al Rihla ma specjalny czujnik

Jednym z elementów wykorzystywanych w technologii jest też oficjalna piłka mundialu - Al Rihla, wewnątrz której zamontowany będzie specjalny czujnik. Będzie on przesyłał dane o ruchu piłki 500 razy na sekundę, co pozwoli na precyzyjne określenie momentu podania.

Al Rihla została wykonana wyłącznie z farb i klejów na bazie wody /fot. FIFA

Po zebraniu danych z piłki i kamer system automatycznie pokaże sędziom VAR moment podania oraz wyrysuje linię spalonego, a zadaniem arbitrów będzie jedynie potwierdzenie, czy sztuczna inteligencja dokonała poprawnej oceny przebiegu gry. Cały proces ma trwać kilka sekund.

Po potwierdzeniu przez zespół VAR system stworzy też animację pokazującą pozycje piłki i zawodników, które zostaną zaprezentowane na stadionowych ekranach, aby rozwiać również wątpliwości kibiców.

Jak działa półautomatyczna technologia spalonego

Proces obsługi półautomatycznej technologii spalonego oraz związanej z nią technologii obserwowania piłki został już pomyślnie przetestowany podczas turniejów FIFA, w tym w Pucharze Narodów Arabskich i klubowych mistrzostw świata w ubiegłym roku.

"Ta technologia jest kulminacją trzech lat skrupulatnych badań i testów, które mają dostarczyć najwyższą jakość zespołom, zawodnikom i kibicom, którzy w tym roku pojadą do Kataru" - mówił w lipcu prezydent FIFA Gianni Infantino.

VAR na stałe zadomowił się już na najwyższym poziomie piłkarskich rozgrywek, dlatego nie jest zaskoczeniem, że będzie do dyspozycji także w tegorocznym mundialu. Dosłowne rozszyfrowanie skrótu oznacza sędziego-asystenta wideo (Video Assistant Referee), ale przyjęło się mówić o systemie czy technologii VAR, czyli zbiorze rozwiązań umożliwiających analizę powtórek oraz komunikację między tym dodatkowym sędzią a arbitrem głównym.

W środowisku piłkarskim jest wiele osób, które nie są zwolennikami VAR. Argumentują, że wstrzymywanie gry w celu analizy powtórek zabiera zbyt dużo czasu i powoduje zamieszanie, że jest "niezgodne z duchem gry". Inni twierdzą, że system jest wykorzystywany w zły sposób - zbyt drobiazgowy lub wręcz przeciwnie - albo zbyt rzadko.

FIFA i odpowiedzialna za przepisy Międzynarodowa Rada Futbolu (IFAB) odpierają te zarzuty różnymi statystykami, mówiącymi o większej poprawności decyzji od momentu wprowadzenia technologii.

Czytaj także: Gdzie oglądać TVP 4K z mundialem?

VAR może interweniować tylko w konkretnych sytuacjach: przy kontrowersjach związanych z golem, rzutem karnym, czerwoną kartką lub w przypadku pomylenia zawodników przez sędziego. Nawet gdy zwróci uwagę sędziego głównego na jakiś incydent, ostateczną decyzję podejmuje zawsze ten obecny na boisku.

Jak działa goal-line

Czym innym jest goal-line, czyli technologia pomagająca ocenić, czy piłka przekroczyła linię bramki, czy jednak gol nie padł.

Goal-line "zadebiutował" w MŚ osiem lat temu w Brazylii, a przydał się już czwartego dnia turnieju, w grupowym meczu Francji z Hondurasem. Napastnik "Trójkolorowych" Karim Benzema cieszył się z trafienia po tym, jak bramkarz rywali Noel Valladares wypuścił piłkę z rąk po jego strzale i złapał ją już za linią bramki.

Wówczas, jak to zwykle bywa w takich sytuacjach, Benzema zgłaszał sędziemu głównemu, że powinien uznać gola, podczas gdy Valladares zaklinał się, że zatrzymał piłkę przed linią. Nie wiadomo, jaka byłaby decyzja brazylijskiego arbitra Sandro Ricciego, gdyby nie napis GOAL, który wyświetlił mu się na zegarku.

W gronie 36 sędziów jest Szymon Marciniak

W gronie 36 sędziów głównych powołanych na mistrzostwa świata w Katarze jest Szymon Marciniak, zaś wśród 24 arbitrów VAR znalazł się Tomasz Kwiatkowski.

Pierwszy mecz mundialu - pomiędzy gospodarzami a Ekwadorem - odbędzie się w niedzielę. Polska rywalizować będzie w grupie C z Meksykiem, Arabią Saudyjską i Argentyną.

Mistrzostwa świata w piłce nożnej w Katarze ruszają 20 listopada i potrwają do 18 grudnia br. W Polsce wszystkie  mecze na swoich antenach i w internecie Telewizja Polska.

Mistrzostwa świata - plan transmisji w TVP

Niedziela 20 listopada
GRUPA A, godz. 17: Katar – Ekwador. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (komentarz: Jacek Laskowski, Robert Podoliński)

Poniedziałek 21 listopada
GRUPA B, godz. 14: Anglia – Iran. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Przemysław Pełka, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA A, godz. 17: Senegal – Holandia. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Maciej Iwański, Marcin Żewłakow)
GRUPA B, godz. 20: USA – Walia. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Janusz Michallik)

Wtorek 22 listopada
GRUPA C, godz. 11: Argentyna – Arabia Saudyjska. Transmisja w TVP 2 i TVP Sport (Jacek Laskowski, Robert Podoliński)
GRUPA D, godz. 14: Dania – Tunezja. Transmisja w TVP 1 (Przemysław Pełka, Sebastian Mila)
GRUPA C, godz. 17: Meksyk – Polska. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Janusz Michallik)
GRUPA D, godz. 20: Francja – Australia. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Sławomir Kwiatkowski, Kamil Kosowski)

Środa 23 listopada
GRUPA F, godz. 11: Maroko – Chorwacja. Transmisja w TVP 2 i TVP Sport (Przemysław Pełka, Sebastian Mila)
GRUPA E, godz. 14: Niemcy – Japonia. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Robert Podoliński)
GRUPA E, godz. 17: Hiszpania – Kostaryka. Transmisja w TVP Sport (Jacek Laskowski, Marcin Żewłakow)
GRUPA F, godz. 20: Belgia – Kanada. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Maciej Iwański, Janusz Michallik)

pic.twitter.com/W4y18oVZqg

— TVP SPORT (@sport_tvppl) October 21, 2022

Czwartek 24 listopada
GRUPA G, godz. 11: Szwajcaria – Kamerun. Transmisja w TVP 2 i TVP Sport (Mateusz Borek, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA H, godz. 14: Urugwaj – Korea Płd. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Sławomir Kwiatkowski, Kamil Kosowski)
GRUPA H, godz. 17: Portugalia – Ghana. Transmisja w TVP 1 (Jacek Laskowski, Marcin Żewłakow)
GRUPA G, godz. 20: Brazylia – Serbia. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Dariusz Szpakowski, Sebastian Mila)

Piątek 25 listopada
GRUPA B, godz. 11: Walia – Iran. Transmisja w TVP 2 i TVP Sport (Sławomir Kwiatkowski, Robert Podoliński)
GRUPA A, godz. 14: Katar – Senegal. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Maciej Iwański, Kamil Kosowski)
GRUPA A, godz. 17: Holandia – Ekwador. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Przemysław Pełka, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA B, godz. 20: Anglia – USA. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Janusz Michallik)

Sobota 26 listopada
GRUPA D, godz. 11: Tunezja – Australia. Transmisja w TVP 2 (Maciej Iwański, Sebastian Mila)
GRUPA C, godz. 14: Polska – Arabia Saudyjska. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Jacek Laskowski, Marcin Żewłakow)
GRUPA D, godz. 17: Francja – Dania. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Sławomir Kwiatkowski, Kamil Kosowski)
GRUPA C, godz. 20: Argentyna – Meksyk. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Janusz Michallik)

Niedziela 27 listopada
GRUPA E, godz. 11: Japonia – Kostaryka. Transmisja w TVP 2 i TVP Sport (Przemysław Pełka, Robert Podoliński)
GRUPA F, godz. 14: Belgia – Maroko. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Marcin Żewłakow)
GRUPA F, godz. 17: Chorwacja – Kanada. Transmisja w TVP 1 (Sławomir Kwiatkowski, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA E, godz. 20: Hiszpania – Niemcy. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Dariusz Szpakowski, Sebastian Mila)

pic.twitter.com/CVFZ5fGCwU

— TVP SPORT (@sport_tvppl) October 21, 2022

Poniedziałek 28 listopada
GRUPA G, godz. 11: Kamerun – Serbia. Transmisja w TVP 2 i TVP Sport (Maciej Iwański, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA H, godz. 14: Korea Płd. – Ghana. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Przemysław Pełka, Kamil Kosowski)
GRUPA G, godz. 17: Brazylia – Szwajcaria. Transmisja w TVP 1 i TVP Sport (Mateusz Borek, Robert Podoliński)
GRUPA H, godz. 20: Portugalia – Urugwaj. Transmisja w TVP 1 i TVP port (Jacek Laskowski, Marcin Żewłakow)

Wtorek 29 listopada
GRUPA A, godz. 16: Ekwador – Senegal. Transmisja w TVP 1 (Sławomir Kwiatkowski, Kamil Kosowski)
GRUPA A, godz. 16: Holandia – Katar. Transmisja w TVP 2 (Maciej Iwański, Sebastian Mila)
GRUPA B, godz. 20: Walia – Anglia. Transmisja w TVP 1 (Mateusz Borek, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA B, godz. 20: Iran – USA. Transmisja w TVP 2 (Przemysław Pełka, Janusz Michallik)

Środa 30 listopada
GRUPA D, godz. 16: Tunezja – Francja. Transmisja w TVP 1 (Przemysław Pełka, Marcin Żewłakow)
GRUPA D, godz. 16: Australia – Dania. Transmisja w TVP 2 (Sławomir Kwiatkowski, Sebastian Mila)
GRUPA C, godz. 20: Polska – Argentyna. Transmisja w TVP 1 (Jacek Laskowski, Robert Podoliński)
GRUPA C, godz. 20: Arabia Saudyjska – Meksyk. Transmisja w TVP 2 (Maciej Iwański, Janusz Michallik)

pic.twitter.com/WLnHHWYOpR

— TVP SPORT (@sport_tvppl) October 21, 2022

Czwartek 1 grudnia
GRUPA F, godz. 16: Chorwacja – Belgia. Transmisja w TVP1, w T (Dariusz Szpakowski, Marcin Żewłakow)
GRUPA F, godz. 16: Kanada – Maroko. Transmisja w TVP2 (Sławomir Kwiatkowski, Kazimierz Węgrzyn)
GRUPA E, godz. 20: Japonia – Hiszpania. Transmisja w TVP 1 (Jacek Laskowski, Robert Podoliński)
GRUPA E, godz. 20: Kostaryka – Niemcy. Transmisja w TVP 2 (Mateusz Borek, Kamil Kosowski)

Piątek 2 grudnia
GRUPA H, godz. 16: Ghana – Urugwaj. Transmisja w TVP 1 (Sławomir Kwiatkowski, Janusz Michallik)
GRUPA H, godz. 16: Korea Płd. – Portugalia. Transmisja w TVP 2 (Maciej Iwański, Sebastian Mila)
GRUPA G, godz. 20: Kamerun – Brazylia. Transmisja w TVP 1 (Dariusz Szpakowski, Kamil Kosowski)
GRUPA G, godz. 20: Serbia – Szwajcaria. Transmisja w TVP 2 (Przemysław Pełka, Kazimierz Węgrzyn)

Sobota 3 grudnia 2022
16:00, 1/8 finału A1 – B2 (TVP 1, TVP Sport)
20:00, 1/8 finału C1 – D2 (TVP 1, TVP Sport)

Niedziela 4 grudnia 2022
16:00, 1/8 finału D1 – C2 (TVP 1, TVP Sport)
20:00, 1/8 finału B1 – A2 (TVP 1, TVP Sport)

Poniedziałek 5 grudnia 2022
16:00, 1/8 finału E1 – F2 (TVP 1, TVP Sport)
20:00, 1/8 finału G1 – H2 (TVP 1, TVP Sport)

Wtorek 6 grudnia 2022
16:00, 1/8 finału F1 – E2 (TVP 1, TVP Sport)
20:00, 1/8 finału H1 – G2 (TVP 1, TVP Sport)

Piątek 9 grudnia 2022
16:00, 1/4 finału E1/F2 – G1/H2 (TVP 1, TVP Sport)
20:00, 1/4 finału A1/B2 – C1/D2 (TVP 1, TVP Sport)

Sobota 10 grudnia 2022
16:00, 1/4 finału F1/E2 – H1/G2 (TVP 1, TVP Sport)
20:00, 1/4 finału B1/A2 – D1/C2 (TVP 1, TVP Sport)

Wtorek 13 grudnia 2022
20:00, 1/2 finału A1/B2/C1/D2 – E1/F2/G1/H2 (TVP 1, TVP Sport)

Środa 14 grudnia 2022
20:00, 1/2 finału B1/A2/D1/C2 – F1/E2/H1/G2 (TVP 1, TVP Sport)

Sobota 17 grudnia 2022
16:00, mecz o 3. miejsce (TVP 1, TVP Sport)

Niedziela 18 grudnia 2022
16:00, FINAŁ (TVP 1, TVP Sport)