Przybywa patronów i miesięcznych wpłat Radiu 357 i Radiu Nowy Świat. "To stabilna sytuacja dla obu rozgłośni"

Jedni piszą o sobie tak: "Jesteśmy razem z Wami, żeby trzymać wspólnie pion i poziom". Drudzy tak: "Jesteśmy zespołem radiowców, którzy postanowili zrobić trochę zamieszania". Ci pierwsi tworzą Radio Nowy Świat, tamci - Radio 357. Kiedyś wspólnie budowali Program Trzeci Polskiego Radia. Do czasu.

W 2020 r. w Trójce zaczął się exodus dziennikarzy. Kilka dni po tym, gdy prezes Agnieszka Kamińska nie przedłużyła umowy Annie Gacek, z rozgłośnią po 55 latach współpracy rozstał się Wojciech Mann (przez ponad 10 lat prowadzili wspólnie wtorkowy cykl "W Tonacji Trójki"). Największa skala odejść nastąpiła jednak dwa miesiące później. W proteście przeciw unieważnieniu 1998. notowania Listy Przebojów Trójki, w którym na miejscu pierwszym pojawiła się piosenka Kazika "Twój ból jest lepszy niż mój" i posądzeniu przez szefostwo rozgłośni autorów audycji o manipulowanie wynikami, zdecydowana większość zespołu postanowiła, że opuści Polskie Radio. Ale to nie znaczy, że najbardziej wyraziste osobowości Trójki zniknęły na dobre z eteru. Wkrótce w sieci uruchomiono dwie rozgłośnie, które założyli byli dziennikarze Programu Trzeciego.

Najpierw - 10 lipca 2020 r. - ruszyło Radio Nowy Świat. Stacją od początku dowodzi Magda Jethon, była redaktor naczelna Trójki. Wówczas podkreślała, że rozgłośnia powstała "z miłości do radia". Radio Nowy Świat założyła spółka "Ratujmy Trójkę", w skład której weszli byli dziennikarze i współpracownicy Trójki oraz słuchacze Programu Trzeciego, którzy w 2016 r. stworzyli na Facebooku grupę o tej samej nazwie. Protestowali w sieci przeciw zmianom programowym i personalnym w swojej ukochanej stacji. Od początku ustalono, że radio nie będzie nadawać reklam, a finansowanie stacji ma opierać się wyłącznie o crowdfunding. Pierwszą audycję w Radiu Nowy Świat poprowadził Wojciech Mann. Razem z nim stację tworzą m.in. Jerzy Sosnowski, Jan Chojnacki czy Marcin Kydryński, których wcześniej można było usłyszeć w Trójce.

Pół roku później - 5 stycznia 2021 r. - wystartowało Radio 357. Zdecydowaną większość zespołu tworzą ludzie, którzy pracowali w Programie Trzecim i odeszli z niego niedługo po tym, gdy prezes Agnieszka Kamińska odwołała Kubę Strzyczkowskiego z funkcji dyrektora Trójki. Na antenie Radia 357 można usłyszeć m.in. Marka Niedźwieckiego, Piotra Kaczkowskiego, Piotra Stelmacha, Marcina Łukawskiego, Katarzynę Borowiecką, Ernesta Zozunia i wielu innych dziennikarzy znanych słuchaczom Trójki. Ta stacja również nie nadaje reklam, a utrzymuje się jedynie z wpłat słuchaczy na Patronite.pl.

Marzenia Radia 357

Obie stacje biją w tym serwisie rekordy. Liderem zbiórek na Patronite.pl jest Radio 357. Obecnie stacja ma ponad 49,3 tys. patronów, którzy deklarują miesięczne wpłaty na poziomie 882 tys. zł. Z kolei Radio Nowy Świat ma 34 tys. patronów, a suma deklarowanych wpłat miesięcznych wynosi 704 tys. zł. Jednak to ta druga stacja zebrała dotąd najwięcej pieniędzy na platformie. Rozgłośnia ma na koncie ponad 22,8 mln zł. Tyle udało jej się zebrać od 16 kwietnia 2020 r., gdy profil rozgłośni pojawił się na stronie Patronite.pl. Dogania ją Radio 357, które ze zbiórką tam ruszyło 5 października 2020 r. Obecnie stacji udało się zebrać 20,5 mln zł.

W trakcie noworocznego "Topu Radia 357", gdy liczba patronów stacji przekroczyła 48 tys., rozgłośnia zyskała pozycję największego na świecie projektu medialnego, finansowanego przez internetową społeczność. Tym samym stacja przekroczyła liczbę wspierających "True Crime Obsessed" - największy projekt medialny na amerykańskiej platformie Patreon. - To daje nam dodatkowy napęd do realizacji wspólnego marzenia, a marzymy, by Radio 357 było najmocniejszą marką w obszarze treści audio wysokiej jakości - mówił nam niedawno Paweł Sołtys, kierujący pracami zarządu Radia 357.

Radio Nowy Świat: idziemy własną drogą

Każda ze stacji na Patronite.pl od początku określa kolejne progi finansowe. Po ich przekroczeniu (co gwarantują wpłaty na odpowiednim poziomie od patronów) zobowiązuje się do spełnienia wyznaczonych przez siebie celów. Miesiąc temu Radio Nowy Świat dobiło do 700 tys. zł miesięcznych wpłat od patronów. Zgodnie z obietnicą - po przekroczeniu tej kwoty - stacja zorganizuje serię audycji wyjazdowych. Jeszcze w styczniu Radio Nowy Świat zaprosiło patronów do Wrocławia. W OP ENHEIM odbyło się spotkanie literackie dziennikarza stacji, Michała Nogasia z Olgą Tokarczuk, laureatką Nagrody Nobla za 2018 r. Zostali na nie zaproszeni patroni rozgłośni. Stacja zaplanowała już kolejne audycje wyjazdowe. Pod koniec kwietnia Radio Nowy Świat odwiedzi, a jego dziennikarze poprowadzą program z Centrum Kultury Zamek w Poznaniu.

- Jestem ogromnie dumna i bardzo szczęśliwa, że osiągnęliśmy próg 700 tys. zł - mówiła nam w styczniu Magda Jethon. - Przypomina to trochę wyznaczanie osobistych celów, z których spełnieniem, jak wiadomo, bywa różnie. Tego planu nie zrealizowaliśmy sami, ale osiągnęli go dla nas nasi drodzy i wierni patroni. To do nich kieruję moje najszczersze podziękowania. Za to, że są z nami, że nam ufają, chcą razem z nami rozwijać nasze radio i doceniają, że idziemy własną drogą.

Ciągle przybywa patronów

Radio 357 na razie musi czekać na większe wsparcie finansowe od słuchaczy, bo najbliższy cel, jaki sobie wyznaczyła stacja, jest powiązany z kwotą w wysokości 1 mln zł miesięcznie. Gdy dwa tygodnie temu pytaliśmy Pawła Sołtysa, czy cieszy się, że stacja od początku obecności na Patronite.pl zebrała aż 20 mln zł, prezes zarządu Radia 357 nieco studził entuzjazm. - Patrząc na publiczny licznik zbiórki, należy pamiętać, że to suma wszystkich wpłat z okresu 2,5 roku. Codziennie pokrywamy z wpłat naszych sympatyków bieżące koszty funkcjonowania dużej organizacji z ponad setką osób na pokładzie. Ze środków od słuchaczy sfinansowaliśmy też wszystkie inwestycje potrzebne do startu radia. W szczegółach omawialiśmy te wydatki na live'ach strategicznych z patronami. Dlatego najbardziej miarodajnym wskaźnikiem sukcesu radia jest wielkość naszej społeczności, czyli liczba patronów aktywnie wspierających finansowo Radio 357. I wzrost tej liczby cieszy najbardziej - mówił nam Paweł Sołtys.

Obie stacje w ostatnim czasie mają powody do optymizmu. Zarówno Radiu 357, jak i Radiu Nowy Świat, przybywa patronów i miesięcznych wpłat. Na początku czerwca ub.r. ta pierwsza miała ponad 45 tys. patronów, którzy co miesiąc byli gotowi przelać w sumie 827 tys. zł. Druga zgromadziła na Patronite.pl - 30,6 tys. patronów, od których dostawała 621 tys. zł miesięcznie. Dziś nadal obie stacje dzieli 15 tys. patronów, niewiele zmniejszył się dystans między rozgłośniami, gdy porównamy kwotę miesięcznych wpłat.

"Dawna Trójka przeszła do historii"

Takimi wynikami nie jest zaskoczony prof. Jan Kreft, medioznawca z Politechniki Gdańskiej. - To stabilna sytuacja dla obu rozgłośni, które zgromadziły już swoje wierne audytoria, ale mają potencjał, by je powiększać. Wynika to z tego, że tradycyjne rozgłośnie nie mają dziś nic wyjątkowego do zaoferowania słuchaczom. A Radio 357 i Radio Nowy Świat mają jednak bardzo rozbudowane ramówki zawierające wiele ciekawych propozycji z różnych dziedzin - ocenia nasz rozmówca. - Poza tym od kilku lat następuje transfer uwagi słuchaczy radia tradycyjnego do radia internetowego. Jeszcze dziesięć lat temu wydawało się to niemożliwe, ale sieć staje się naturalnym środowiskiem, w którym słuchamy radia.

Prof. Jan Kreft nie widzi w ciągu kilku najbliższych lat zagrożenia dla funkcjonowania obu rozgłośni. - Ono się pojawia w dłuższej perspektywie, bo słuchacze Radia 357 i Radia Nowy Świat w dużej mierze już dziś są nieco starszymi odbiorcami, którzy odeszli od Trójki, gdy znikali stamtąd kolejni dziennikarze - mówi nam medioznawca. Zwraca uwagę na pewien paradoks: - Największym zagrożeniem dla stabilizacji obu stacji byłby powrót ich dziennikarzy do Trójki. Nie sądzę jednak, by tak się stało. Dawna Trójka przeszła do historii. W takim kształcie, w jakim funkcjonowała jeszcze kilka lat temu, nie da się jej odbudować. To nie są już te czasy, nie ten słuchacz, a przede wszystkim nie ci dziennikarze. I może dobrze, że dzisiejszy kształt rynku radiowego jest zupełnie inny niż jeszcze kilka lat temu.

"Posthumanizm jest ante portas"

Gdyby jednak po zmianie władzy i wymianie kadry zarządzającej Polskim Radiem, wielu byłych dziennikarzy Trójki zdecydowałoby się wrócić do macierzy - zdaniem naszego rozmówcy - mogłoby to stanowić zagrożenie dla utrzymania się obu stacji w internecie. - Bardzo trudno będzie wówczas tym, którzy zostaną w tych rozgłośniach, zabiegać o dalsze wsparcie finansowe. Musiałyby się przeprofilować i dostosować ofertę do młodszych odbiorców. Jednak nie wydaje mi się, by tak łatwo było przekonać ludzi, którzy porzucili słuchanie radia w analogowy sposób i przeszli do internetu, założyli konto na Patronite i wpłacają regularnie pieniądze na swoją ulubioną stację, by mieli teraz znów wrócić do słuchania tradycyjnego radia - powątpiewa prof. Kreft.

Jak dodaje, zagrożeniem mogą być też innowacje technologiczne: - Jeśli dziś działają już chatboty oparte na sztucznej inteligencji, które same tworzą treści pisane i nowe obrazy, to nic nie stoi na przeszkodzie, byśmy w niedalekiej perspektywie mieli do czynienia z asystentami głosowymi, którzy zastąpią nam rozgłośnie radiowe. Wiem, że to teraz brzmi absurdalnie, ale prace nad takimi rozwiązaniami już są prowadzone. A funkcjonalność Chat GPT udowodniła, że może szybko zdestabilizować to, co wydawało się, że jest nam dane na wiele lat. Nowe technologie zmienią z całą pewnością świat, który znamy. Posthumanizm jest ante portas.