Scenarzyści chcą regulacji sztucznej inteligencji. Łepkowska: Musimy zdawać sobie sprawę z ryzyk

Związek zawodowy Gildia Scenarzystów Polskich opublikował oświadczenie „w sprawie powstawania i rozwoju modeli sztucznej inteligencji”. Apeluje w nim o „podjęcie merytorycznej dyskusji i działań zmierzających w stronę uregulowania funkcjonowania” AI.

Gildia zwraca się do ustawodawców i instytucji działających w obszarze kultury, a także platform streamingowych, by podjąć z twórcami kultury „wspólne działania zmierzające do wielostronnej oceny i stworzenia sprawiedliwych dla wszystkich stron zasad wprowadzania do publicznego obrotu modeli sztucznej inteligencji oraz jej wytworów”.

„Gildia Scenarzystów Polskich postuluje wprowadzenie okresowego moratorium na udostępnianie wytworów kultury, a w szczególności scenariuszy filmów i seriali, na potrzeby trenowania modeli generatywnej sztucznej inteligencji – do czasu wypracowania zasad ich używania, określenia ram prawnych i czerpania korzyści z jej wytworów” - czytamy w oświadczeniu.

Ilona Łepkowska i Jacek Bromski piszą do premiera ws. tantiem od platform VoD

Związek postuluje także wprowadzenie obowiązkowego oznaczania utworów powstałych przy użyciu AI. „Gildia stoi na stanowisku, że odbiorcy wytworów kultury mają prawo wiedzieć, czy pochodzi ona od człowieka czy elektronicznych algorytmów” - argumentuje.

Oświadczenie kończy się postulatem podjęcia wspólnych prac, mających na celu zabezpieczenie praw i interesów twórców, zmierzających „w szczególności do stworzenia odpowiednich mechanizmów blokujących nieuprawnione korzystanie z dzieł twórców, a także do stworzenia systemu rekompensat dla twórców z tytułu wykorzystywania ich dzieł przez modele sztucznej inteligencji kreujące nowe treści”.

Łepkowska: Dyskutujmy

- Pierwszym zagrożeniem, które bez wątpienia nas dotknie, choć w pierwszej kolejności na przykład dziennikarzy, to możliwość utraty części zleceń, bo niektóre rzeczy zostaną zastąpione przez wytwory sztucznej inteligencji – tłumaczy w rozmowie z Wirtualnemedia.pl Ilona Łepkowska, przewodnicząca zarządu Gildii Scenarzystów Polskich. - W wypadku scenariuszy szczególnie w prostszych seryjnych produkcjach typu docusoap możliwe jest, że sztuczna inteligencja będzie produkować ramowe odcinki zamiast autorów. Potrzebny będzie mniejszy zespół, żeby je szlifować i będą gotowe do realizacji – dodaje. Mniejsze niebezpieczeństwo dostrzega, jeśli chodzi o oryginalne autorskie scenariusze.

- Dodatkowo sztuczna inteligencja uczy się na istniejących tekstach. To również powinno być uregulowane, także finansowo, bo jest to korzystanie z wytworów wyobraźni, kreatywności czy intelektu – podkreśla Łepkowska. - Musimy zdawać sobie sprawę z ryzyk związanych z utratą zarobków – mówi.

- Jesteśmy jedną z pierwszych organizacji zrzeszających twórców, która chce zacząć poważną dyskusję na ten temat. I tak jesteśmy trochę spóźnieni. Dyskutujmy, jakie możemy ponieść straty, w jaki sposób je zminimalizować albo im zapobiec, jak przygotować się na nowy świat, w którym część twórczości może przejść w ręce sztucznej inteligencji – mówi Łepkowska.

Zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję wygrało prestiżowy konkurs fotograficzny

I dodaje, że jeszcze kilkanaście lat temu podobne rozmowy należały do domeny science fiction. - W tej chwili już nie. Stało się to pewnie szybciej niż niektórzy z nas sobie to wyobrażali. Musimy podjąć dyskusję w środowiskach twórczych, jak do tego podejść i jak zabezpieczyć się przed niebezpieczeństwami – uważa przewodnicząca gildii.

- Są głosy, że sztuczną inteligencję można wykorzystać do naszych celów. Ona mając w sobie dane setek tysięcy rozwiązań fabularnych, może coś proponować – zaznacza Łepkowska. - Można zlecić jej wymyślenie intryg, wydarzeń, możliwych rozwiązań danej sytuacji fabularnej. To nie tylko kwestia niebezpieczeństwa i ryzyka, ale też regulacji, zastanowienia się, jak może to działać na naszą korzyść. Może to nie tylko niebezpieczeństwa, ale też szanse – dodaje.

Zdaniem Łepkowskiej, obecnie AI kojarzy się raczej z zabawami z ChatGPT. - Robimy sobie bekę z tego. A my chcemy wznieść się ponad ten poziom. ChatGPT zapytany, kim jest Ilona Łepkowska, napisał, że to aktorka. Już nie żyje, ale grała w „Czterech pancernych i psie” oraz „Stawce większej niż życie”. Dostałam też nagrodę imienia Aleksandra Zelwerowicza, bo również byłam wybitną aktorką teatralną. Zawsze miło coś takiego o sobie przeczytać. I w kategorii zabawy jest to śmieszne, ale my chcemy pokazać poważną stronę tej historii. I zastanowić się nad tym wspólnie. Trzeba to uregulować – powtarza Łepkowska.

Nie wiadomo, kto ponosi odpowiedzialność za błędy sztucznej inteligencji