Wirtualna Polska: Tomasz Machała odwołany z funkcji redaktora naczelnego i wiceprezesa WP Media

W połowie stycznia na OKO.press opisano, że redakcja Wirtualnej Polski jest bardzo przychylnie nastawiona do Ministerstwa Sprawiedliwości, szefa tego resortu Zbigniewa Ziobrę i jego najbliższych współpracowników. Według anonimowych dziennikarzy Wirtualnej Polski (byłych i obecnych) krytyczne teksty o tym ministerstwie są mało eksponowane na WP.pl albo w ogóle się nie ukazują, o czym miał mówić podwładnym Tomasz Machała.

Ponadto niektóre artykuły miały być przez dziennikarzy konsultowane z przedstawicielami resortu sprawiedliwości. Teksty przychylne temu ministerstwu, a także niektórym innym instytucjom, firmom i politykom, były opatrywane nazwiskami kilku fikcyjnych dziennikarzy (Krzysztof Suwart, Krzysztof Major). Teksty tych artykułów pojawiały się zarówno w dziale informacyjnym WP.pl, jak też serwisach gospodarczych WP Finanse i Money.pl.

Natomiast nazajutrz wydawca poinformował, że powołano zespół złożony z przedstawicieli rady nadzorczej i rady pracowników Wirtualna Polska Media, „w celu jak najszybszego zbadania tez pojawiających się w mediach od wczoraj, dotyczących postępowania redaktora Tomasza Machały”. Na czas pracy zespołu Tomasz Machała wziął urlop. - Jeszcze raz podkreślamy, że Wirtualna Polska nie faworyzuje żadnego polityka, co jest główną tezą publikacji medialnych. Jest to teza całkowicie fałszywa - podkreśliła WP.

Tydzień po pierwszym tekście OKO.press opisało dane Kantara, według których w ub.r. Ministerstwo Sprawiedliwości było największym reklamodawcą w Wirtualnej Polsce z cennikowymi wydatkami w wysokości 125,3 mln zł. Na kolejnych miejscach znalazły się Terg (odpowiadający za działania marketingowe elektromarketów Media Expert) z 85,4 mln zł, Leroy Merlin Polska z 62,2 mln zł oraz Lidl z 56 mln zł.

Na tę publikację odpowiedziało Ministerstwo Sprawiedliwości, domagając się sprostowania i informując, że w ub.r. na promocję Funduszu Sprawiedliwości w mediach wydano ok. 7 mln zł. Natomiast kierownictwo Wirtualnej Polski przekazało pracownikom, że przychody od firm obsługujących marketingowo ten resort, stanowiły w ub.r. mniej niż 1 proc. przychodów wydawcy.

Machała żałuje słów na spotkaniu z kierownictwem redakcji

Jak dowiedział się portal Wirtualnemedia.pl zespół powołany przez Wirtualną Polskę do wyjaśnienia tej sprawy przez ponad dwa tygodnie spotkał się z 57 obecnymi lub byłymi pracownikami i współpracownikami WP oraz szczegółowo przeanalizował kilkaset tekstów zamieszczonych w serwisach firmy w ub.r.

Potwierdzono, że we wrześniu ub.r. odbyło się spotkanie Tomasza Machały z 12 innymi osobami z redakcji. Dziesięć osób z tego grona zdecydowało się na rozmowę z zespołem, dziewięć opisało, że „spotkanie to miało na celu zachęcenie, a nie zniechęcenie do poszukiwania i publikowania krytycznych dla m.in. ministra sprawiedliwości materiałów”, a jedna nie określiła jednoznacznie, jak odebrała to spotkanie.

- Wyjaśnienia uczestników spotkania wskazują, że w jego trakcie Tomasz Machała stwierdził, że oczekuje na publikacje dziennikarzy WP dotyczące ważnych i istotnych spraw, takich jak tzw. „afera Piebiaka” i zapewnił, że takie publikacje będą ukazywały się w portalu Wirtualna Polska, niezależnie od tego kogo dotyczą. Jednocześnie Tomasz Machała stwierdził, że nie jest zainteresowany publikacjami w portalu Wirtualna Polska i innych serwisach Spółki, w sytuacji, w której chodzi o sprawy błahe, bez istotnego znaczenia, w szczególności, gdy dotyczy to polityków. To w tym kontekście, ewentualnych publikacji błahych lub bez istotnego znaczenia, miały paść słowa: „Nie będę demolował interesów z Ministerstwem Sprawiedliwości, dlatego, że wisi na tym twoja pensja, twoja pensja i jeszcze pensje 25 innych osób” - informuje Wirtualna Polska w oświadczeniu przekazanym portalowi Wirtualnemedia.pl.

Dodano, że Tomasz Machała „oświadczył, że żałuje tego rodzaju wypowiedzi i przyznaje, że takie słowa nigdy nie powinny paść”.

Dział sprzedaży kilkanaście razy ingerował w treści redakcyjne

Zespół potwierdził też „przypadki ingerowania i wywierania presji przez przedstawicieli działu sprzedaży w treści redakcyjne”. - Ingerencje takie działy się za wiedzą i zgodą kierownictwa redakcji, ale bez jasnego wytłumaczenia powodów autorom publikacji - ustalono.

Zaznaczono, że zdarzały się też różnego typu przypadki odrzucania przez przełożonych propozycji tematów do publikacji zgłaszanych przez dziennikarzy (np. na kolegiach redakcyjnych), zdejmowania opublikowanych materiałów ze strony głównej portalu Wirtualna Polska lub (rzadziej) ze strony głównej serwisu Money.pl lub innych serwisów Spółki, oczekiwania zmiany fragmentów tekstów lub bezpośrednie, ale także niejasne dla autorów ingerencje przełożonych w treść tekstów. Podkreślono jednak, że takie zmiany przeprowadzano przede wszystkim w ramach redakcji.

- Modyfikacje pochodzące z działu sprzedaży miały charakter sporadyczny - na ok. 41 tysięcy publikacji w 2019 roku udało się zidentyfikować kilkanaście działań tego rodzaju - poinformowano.

„Mit ‘dużych wydatków’ spółek Skarbu Państwa”

Zespół wyjaśniający sprawę ustalił, że w firmie panował „mit ‘dużych wydatków’ spółek Skarbu Państwa”. - Podsycany niektórymi nierozważnymi wypowiedziami menedżerów, niejasnymi powodami ingerencji w treści przez przełożonych i wydawców, presją przedstawicieli działu sprzedaży i plotkami „korytarzowymi - zaznaczono.

Ustalono też, że zdarzały się przypadki odmowy przez przełożonych niektórych publikacji dotyczących prominentnych polityków, firm czy instytucji. - Bardzo trudno jednoznacznie stwierdzić, które z tych przypadków uzasadnione były prezentacją stanowiska wszystkich stron, które obawami o konsekwencje prawne tych publikacji, a które wynikały z niewłaściwych działań - czytamy w komunikacie Wirtualnej Polski.

Wydawca podkreśla, że Ministerstwo Sprawiedliwości (ani Fundusz Sprawiedliwości) nie było najbardziej promowanym podmiotem w serwisach firmy w ub.r. - Wpływy reklamowe z Ministerstwa Sprawiedliwości i agencji go obsługujących wyniosły poniżej 1% przychodów Wirtualna Polska Holding w całym 2019 roku. Było to wielokrotnie mniej od podawanych w mediach 125 milionów złotych.  Łączne wydatki całego sektora publicznego, w tym instytucji i spółek Skarbu Państwa w Wirtualnej Polsce Holding w roku 2019 wyniosły niecałe 4% przychodów - opisano.

Dziennikarze nie kontaktowali się z żoną Ziobry

Zespół nie potwierdził informacji OKO.press, jakoby przed publikacją niektórych artykułów o Ministerstwie Sprawiedliwości dziennikarze musieli uzgadniać je z przedstawicielami tego resortu lub z Patrycją Kotecką, żoną ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry.

- Wszystkie osoby, które złożyły wyjaśnienia przed zespołem zaprzeczyły, jakoby były przez kogokolwiek zmuszane do odbierania telefonów czy innych form kontaktu od osób z zewnątrz - stwierdzono.

W serwisach Wirtualnej Polski zamieszczono ok. 300 tekstów podpisanych nazwiskami fikcyjnych autorów: Krzysztofa Suwarta i Krzysztofa Majora. - Nazwiskiem Krzysztof Suwart i Krzysztof Major podpisywane były niektóre artykuły sponsorowane, przygotowywane przez dział sprzedaży. Nazwisko Konrad Wojciechowski nie jest pseudonimem. Taki dziennikarz istnieje i współpracuje z redakcją WP, ale także z innymi redakcjami - zaznacza Wirtualna Polska.

Wirtualna Polska chce od OKO.press przeprosin i sprostowania

Wydawca podkreśla, że część informacji z tekstów OKO.press okazała się całkowicie nieprawdziwa. - Chodzi m.in. o informacje, jakoby pracownicy i współpracownicy WP Media mieli obowiązek uzgadniania z osobami spoza Spółki (w tym rzekomo z żoną Ministra Sprawiedliwości i ludźmi z jego otoczenia) ostatecznych wersji publikowanych materiałów, jakoby Ministerstwo Sprawiedliwości było najbardziej promowanym podmiotem w Wirtualnej Polsce w 2019 roku, a skala wydatków Ministerstwa Sprawiedliwości w Wirtualnej Polsce miała wynosić (cennikowo) ponad 125 mln zł - wyliczono.

Dlatego zarząd WP Media zwróci się do OKO.press (oraz redakcji Onet.pl i „Gazety Wyborczej”, które omówimy artykuły OKO.press) z prośbą o sprostowanie i przeprosiny.

Machała odwołany, zrezygnowała szefowa HR

W efekcie ustaleń zespołu wyjaśniającego sprawę zdecydowano się odwołać Tomasza Machałę z funkcji redaktora naczelnego Wirtualnej Polski oraz wiceprezesa WP Media ds. produktu wydawniczego. Jednocześnie powierzono Machale funkcję prezesa przejętej kilka lat temu przez WP spółki Netwizor zarządzającej platformą WP Pilot ze streamingiem stacji telewizyjnych.

Z funkcji wiceprezesa Wirtualna Polska Holding ds. HR zrezygnowała Iwona Wencel, która w ub.r. dodatkowo została oddelegowana do pełnienia funkcji szefowej HR w WP Media.

- Zarząd WP Holding, pełniący funkcję rady nadzorczej dla WP Media, nie stwierdził sytuacji, która wskazywałaby na to, by pozostali członkowie zarządu WP Media wiedzieli o nieprawidłowościach związanych z codzienną pracą redakcji. Jednak w ocenie zarządu WP Holding nadzór ze strony zarządu WP Media był niewystarczający i brakowało jasnych zasad i mechanizmów zgłaszania tego typu nieprawidłowości na poszczególnych szczeblach organizacji. Działania obszaru HR w tym zakresie były nieadekwatne. Zarząd WP Holding oczekiwał, że HR dostrzeże i zasygnalizuje ten problem zarówno zarządowi WP Media SA jak i radzie nadzorczej, czyli zarządowi WP Holding - opisano w komunikacie Wirtualnej Polski.

Firma dodała, że zaczyna proces rekrutacji nowego redaktora naczelnego. Do czasu jego zatrudnienia p.o. redaktora naczelnego nadal będzie Katarzyna Szpor. Dodatkowo w imieniu zarządu pracę redakcji Wirtualnej Polski będzie nadzorował będzie Tomasz Siemieniec, który od stycznia br. pracuje w firmie jako doradca ds. rozwoju serwisów biznesowych.

Do Wirtualnej Polski wraca Krzysztof Jurowski, który pracował w firmie w latach 2009-2016, m.in. jako dyrektor wydawniczy. Obecnie będzie pełnił funkcję szefa strony głównej WP. Z tego stanowiska odchodzi Krzysztof Majak, od kwietnia będzie pracował w Ringier Axel Springer Polska jako szef strony głównej Onetu.

Rozdzielono funkcje redaktora naczelnego i członka zarządu

Zdecydowano również, że stanowisko redaktora naczelnego i członka zarządu WP Media ds. produktu wydawniczego nie będzie już mogła pełnić jedna osoba.

Wydawca zapowiada też wdrożenie nowych standardów pracy redakcji i współpracy z działem sprzedaży. Mają zostać wprowadzone m.in. spójna polityka oznaczania i publikowania materiałów płatnych, jednoznaczne zasady publikowania treści z użyciem pseudonimów i zakaz bezpośredniej współpracy przedstawicieli działu sprzedaży z dziennikarzami.

Wirtualna Polska deklaruje, że „każda nieuprawniona ingerencja w niezależność dziennikarską będzie natychmiast zgłaszana wewnątrz organizacji i upubliczniana z poszanowaniem wszelkich reguł prawnych”. Określone też zostaną jednoznaczne zasady usuwania i przenoszenia materiałów oraz dokonywania zmian w materiałach, oraz zasady przyznawania uprawnień w tym zakresie i trybu postępowania. Przy ewentualnych sytuacjach konfliktowych między redaktorem naczelnym, a zarządem WP Media, głos rozstrzygający będzie należał do rady nadzorczej firmy.

- Chcemy być nie tylko największym portalem informacyjnym w Polsce, ale również najbardziej wiarygodnym i opiniotwórczym medium w polskim internecie. Dlatego, po tym co się wydarzyło, wyciągamy wnioski i wdrażamy standardy, które mają zabezpieczyć nas przed podobnymi sytuacjami w przyszłości. Wierzę, że Wirtualna Polska wyjdzie z tej sytuacji wzmocniona, a standardy, które wdrożymy sprawią, że na długi czas będziemy wskazywani jako wzór do naśladowania - powiedział Jacek Świderski, prezes Wirtualna Polska Holding.

Machała w Wirtualnej Polsce od trzech lat

Tomasz Machała przeszedł do Wirtualnej Polski w listopadzie 2016 roku, w styczniu 2017 roku objął funkcję wiceprezesa WP Media ds. wydawniczych, a od wiosny 2018 roku. ma dodatkowe obowiązki w związku z przejściem Adama Plony do należącej do WP spółki Domodi.

Jako dziennikarz Machała pojawiał się w programach publicystycznych przy okazji najważniejszych wydarzeń, m.in. w wieczór wyborczy po wyborach samorządowych. Od maja ub.r. jest gospodarzem cotygodniowego programu „#Newsroom” emitowanego jednocześnie w WP.pl Polsat News, a w piątek 17 stycznia dołączył do prowadzących poranne „Graffiti” w Polsat News.

Przedtem Tomasz Machała przez 4,5 roku zarządzał Grupą naTemat, m.in. jako redaktor naczelny naTemat.pl i prezes spółki wydającej portal.

Wcześniej Machała pracował jako dziennikarz - kolejno w Radiu Eska, polskim oddziale BBC, TVN24, a od 2004 do 2011 roku w Telewizji Polsat (gdzie był reporterem „Wydarzeń”, a w latach 2008-2011 prowadził też „Poranne graffiti”).

W pierwszych trzech kwartałach ub.r. Wirtualna Polska Holding zanotowała wzrost przychodów sprzedażowych o 31,8 proc. do 519 mln zł oraz 44,27 mln zł zysku netto (wobec 49,4 mln zł rok wcześniej).

Według badania Gemius/PBI w grudniu ub.r. strony i aplikacje internetowe Grupy Wirtualna Polska zanotowały 21,52 mln użytkowników i 2,81 mld odsłon, a sam portal WP.pl - 17,18 mln użytkowników i 1,79 mld odsłon.