Wyniki najnowszego raportu z badania Fellowes Ergotest[1] wykazały, że aż 51,6% stanowisk pracy nie spełnia wymogów ergonomii. Oznacza to, że większość polskich pracodawców nie zapewnia swoim pracownikom odpowiednich warunków do pracy, narażając ich tym samym na poważne schorzenia, spadek motywacji, a co za tym idzie również straty finansowe firmy. Jakie inne alarmujące dane o pracy w polskich biurach obnażył raport Ergotest?
Poprzez badanie Ergotest organizatorzy chcą zwrócić uwagę społeczeństwa na problemy zdrowotne wynikające z pracy w nieodpowiednich warunkach, a także uświadomić pracodawcom, że szkodliwe warunki pracy narażają firmę na niższą wydajność pracowników i koszty związane ze zwolnieniami chorobowymi. Badanie zostało przeprowadzone na pracownikach polskich biur. Wzięło w nim udział 1214 osób. Badanie wykazało, że wzorcowe stanowiska pracy to rzadkość – stanowią tylko 2,4% wszystkich stanowisk, natomiast ponad połowa miejsc pracy w polskich biurach nie spełnia wymogów ergonomii.
Ustawienie ma znaczenie
Zaledwie 40% ankietowanych pracuje przy stanowisku pracy w wydzielonym miejscu z prawidłowo zachowaną – większą niż 80 cm – odległością od innych stanowisk, jednocześnie blisko co czwarty respondent (22,7%) przyznaje, że ma na swoim biurku zbyt mało miejsca na dokumenty. Swoboda ruchów i zachowanie odpowiednio ułożonej sylwetki chroni nas przed uciążliwymi schorzeniami, jednak aż 17% wszystkich uczestników badania przyznało, że nie ma wystarczającej ilości miejsca na nogi pod biurkiem. Oprócz dolegliwości związanych z kręgosłupem, do jakich może doprowadzić niedostateczna ilość miejsca na nogi, może również dochodzić do zaburzeń krążenia obwodowego, a w przypadku mężczyzn nawet do impotencji. Trochę lepiej sytuacja wygląda w przypadku dostępu do światła naturalnego. Zdecydowana większość respondentów (91,5%) ma do niego dostęp, jednak nadal 8,5% go nie posiada. Krzesło, stanowiące wyposażenie stanowiska pracy, powinno posiadać: regulację wysokości siedziska w zakresie 500 mm, licząc od podłogi oraz możliwość regulacji oparcia krzesła, zarówno w zakresie odchylenia, jak i wysokości. Taką możliwość posiada jednak jedynie ponad 40% respondentów. Dla 35% respondentów regulacja oparcia w ogóle nie jest możliwa, co oznacza, że takie miejsce pracy w nawet najmniejszym stopniu nie spełnia zasad ergonomii. Tylko 37,5% badanych ma prawidłowo ustawioną wysokość ekranu monitora – górna część ekranu na linii lub lekko poniżej linii wzroku. Pozostała cześć respondentów (62,5%) ma źle umieszczony monitor – centralnie powyżej linii wzroku albo pod kątem z prawej lub lewej strony.
Czy czeka nas fala zwolnień chorobowych?
Długotrwała praca na stanowisku nie spełniającym wszystkich wymogów ergonomii może powodować szereg dolegliwości zdrowotnych, a w efekcie końcowym nawet poważne schorzenia. Pracodawcy często są nieświadomi kosztów, na jakie narażają swoje przedsiębiorstwa przez bagatelizowanie ergonomii w miejscu pracy, np. w postaci kosztów zwolnień chorobowych swoich pracowników. Jak wynika z badania Ergotest, najczęstsze bóle, na jakie narzekają pracownicy polskich biur, to:
Czy podczas pracy przy komputerze odczuwasz...? |
Bóle oczu |
Zaburzenia ostrości widzenia |
Suchość i pieczenie pod powiekami |
Bóle pleców |
Bóle szyi |
Często |
22% |
18,1% |
21% |
28,4% |
22,1% |
Nigdy |
24,8% |
37,8% |
37,4% |
20,7% |
28,1% |
Rzadko |
48,1% |
40,1% |
37,5% |
41,6% |
42,2% |
Zawsze |
5,1% |
4,0% |
4,1% |
9,3% |
7,6% |
Ponadto, aż 26,2% badanych nie ma możliwości skorzystania z 5-minutowej przerwy w pracy, a ponad 50% korzysta z niej sporadycznie. Brak przerwy w pracy z monitorem ekranowym niesie za sobą ryzyko wielu dolegliwości, nie tylko związanych z narządem wzroku. Nieprzerwane pozostawanie w pozycji siedzącej może powodować problemy krążeniowe, czy bóle kręgosłupa. Wszystkie te dolegliwości łatwo przeradzają się w znacznie poważniejsze urazy, które wymagają długiego leczenia, a co za tym idzie, ciągłych zwolnień. Schorzenia pojawiające się w związku z pracą biurową, to według wielu badaczy choroby zawodowe przyszłości.
Co nas motywuje do pracy?
Tegoroczna edycja kampanii Ergotest skupia się też na czynnikach wpływających na motywację pracowników. Bez wątpienia dbałość pracodawcy o jakość sprzętów stanowiących wyposażenie biura i zagwarantowanie pracownikowi bezpiecznego oraz ergonomicznego stanowiska, to jedne z głównych aspektów, które poprawiają jego stosunek i chęć do wykonywanej pracy.
Panująca ostatnio moda na rozwój osobisty i analizę osobowości pracownika wyparła nieco myślenie o tym, że umysł jest silnie związany z otoczeniem fizycznym –mówi ekspert w zakresie motywacji i trener rozwoju biznesowego, Miłosz Brzeziński. Dziś otoczenie biznesowe nie wymaga od nas tylko poprawnego wykonywania zadań. Chcemy zadbać o pracowników dlatego, że wtedy lepiej sprawdzają się w nowoczesnej rywalizacji biznesowej. Wymaga ona od nas nie tyle „sprawnego dokręcania śrubek na taśmie”, ale szybkiej reakcji na zmiany rynkowe, kreatywności, tworzenia wartości w grupie, poszukiwania rozwiązania w sytuacjach, kiedy jest więcej niż jedno rozwiązanie, albo takich, w których nie wiemy czy jakieś rozwiązanie w ogóle jest. Badania pokazują, że w takich sytuacjach to fizyczne otoczenie właśnie daje pracownikowi najlepszy dostęp do jego mocnych stron i komfort kreatywności, a jednocześnie nie zwalnia go w wyścigu do produktywności rynkowej. Choćby dlatego, że błędna architektura stanowiska pracy nie odciąga uwagi od zadania i nie zużywa sił, które można przeznaczyć na realizację celów – dodaje Miłosz Brzeziński.
Wyniki ostatniego badania Ergotest jednoznacznie wskazują na istniejący w polskich firmach problem w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Ergonomia jest częścią obszaru BHP, często pomijaną. Zasady ergonomii nie są albo znane albo są bagatelizowane przez pracodawców. Jak się okazuje, warto temu aspektowi poświęcać więcej uwagi, przede wszystkim ze względów zdrowotnych, ale też psychologicznych, aby nam wszystkim żyło i pracowało się lepiej.
[1] Ergotest – Badanie na zlecenie firmy Fellowes, badające warunki pracy Polaków.