Finlandia, Kanada i Dania najbardziej rozwinięte społecznie, Polska na 30. miejscu

W tegorocznym globalnym rankingu krajów najbardziej rozwiniętych społecznie Polska znalazła się w gronie państw o wysokim poziomie rozwoju społecznego. Choć spadliśmy z 27. na 3.0 miejsce, to nasz kraj uzyskał w sumie 79,76 pkt., czyli polepszył swój wynik w stosunku do 2015 r., kiedy to otrzymaliśmy 77,98 pkt.

W tym roku w zestawieniu uwzględniono 133 państwa, które obejmują swym zasięgiem 94 proc. światowej populacji. Podobnie jak w przeszłości, w tegorocznej edycji Social Progress Index najwyżej oceniono kraje Europy, Ameryki Północnej oraz Australii, a najgorzej państwa Afryki subsaharyjskiej oraz Azji Środkowej i Południowej. Najwyższe wskaźniki rozwoju społecznego osiągnęły Finlandia, Kanada oraz Dania. Z kolei trzy ostatnie miejsca w rankingu należą niezmiennie do Afganistanu, Czadu oraz Republiki Środkowoafrykańskiej.

Różnice punktowe pomiędzy 1. a 12. miejscem są niewielkie i plasują się pomiędzy 90,09 a 87,94 pkt. Najlepszym krajem spośród krajów G7 okazała się Kanada, a Brazylia wypadła najlepiej spośród krajów BRICS, zajmując 46. miejsce.

W tym roku wyliczono średnią dla całego świata, która wyniosła 62,88 pkt., a to oznacza wynik pomiędzy poziomem, który osiągnęły Mongolia i Kirgistan. Najgorsze wyniki osiągnięto w kategorii prawa osobiste (39,15) oraz równość i tolerancja (40,59).

Polska znalazła się w tzw. "drugiej" grupie państw, które charakteryzują się wysokim poziomem rozwoju społecznego. Razem z nami w tej kategorii uplasowała się także większość krajów Unii Europejskiej i USA. Lepszą pozycję od Polski spośród krajów naszego regionu udało się osiągnąć Słowenii (20), Czechom (22) i Estonii (23). Za nami znalazły się z kolei Słowacja (31), Chorwacja (33), Litwa (34), Węgry (35), Łotwa (36), Rumunia (42) oraz Bułgaria (43).

W porównaniu do krajów o podobnym wzroście PKB Polska została oceniona najlepiej w kontekście bezpieczeństwa osobistego. Natomiast wciąż mamy problem z dostępem do stosunkowo niedrogich mieszkań, zdrowiem społeczeństwa (otyłość), czy jakością powietrza.

Social Progress Index powstaje poprzez obliczenie średniej uzyskanej z analizy trzech kategorii, które z kolei składają się z 53 zmiennych. W 2016 r. Polska otrzymała następujące wyniki w poszczególnych kategoriach:
- zaspokojenie fundamentalnych potrzeb człowieka: 90,97 (w 2015 r. – 86,67),
- fundamenty dobrobytu: 80,15 (w 2015 r. – 77,19),
- możliwości awansu społecznego i wolności osobiste: 68,16 (w 2015 r. – 70,07).

Z analizy organizacji Social Progress Imperative wynika, że najmniej skorelowane z PKB są czynniki związane z tolerancją, wolnością osobistą i ekosystemem, ale mają one duży wpływ na pozycję danego kraju w zestawieniu. Jednocześnie ranking pokazał, że większość krajów dobrze sobie radzi z zaspokojeniem podstawowych potrzeb człowieka, o czym świadczy fakt, że osiągnęły one cele założone w ramach Milenijnych Celów Rozwoju ONZ.

Raport zwraca także uwagę na trudną sytuację młodzieży. Prawie połowa młodych ludzi żyje w krajach o niskim poziomie postępu społecznego. Są narażeni na brak dostępu do podstawowej opieki medycznej, czystej wody, jak również borykają się z brakiem tolerancji czy wolności osobistej. Grupa ludności w najstarszym wieku osiąga wynik wynoszący średnio 67,63 pkt. Kraj, który miałby tyle punktów, zająłby 59. miejsce w rankingu SPI. Z kolei młodzież uzyskuje jedynie 60,15 pkt., co opowiada dopiero 93. pozycji w zestawieniu.

Organizacja Social Progress Imperative stworzyła Social Progress Index (SPI) – Indeks Rozwoju Społecznego - cztery lata temu. Firma doradcza Deloitte od powstania inicjatywy jest partnerem strategicznym SPI. SPI uwzględnia w analizie czynniki społeczne oraz środowiskowe, co w połączeniu z informacjami ekonomicznymi, ma dawać pełniejszy oraz długoterminowy obraz rozwoju krajów. Wskaźnik Social Progress Index powstaje poprzez obliczenie średniej uzyskanej z analizy trzech kategorii, w ramach których wchodzą 53 zmienne:
1) Zaspokojenie fundamentalnych potrzeb człowieka (Basic Human Needs):
- żywność i podstawowa opieka zdrowotna,
- jakość powietrza, dostęp do wody pitnej i warunki sanitarne,
- bezpieczne schronienie ("dach nad głową" i dostęp do energii elektrycznej),
- bezpieczeństwo osobiste.
2) Fundamenty dobrobytu (Foundations of Wellbeing):
- dostęp do podstawowej wiedzy i edukacji,
- dostęp do informacji i środków komunikacji,
- zdrowie i dobre samopoczucie,
- trwałość ekosystemu.
3) Możliwości awansu społecznego i wolności osobiste (Opportunity):
- prawa osobiste,
- dostęp do szkolnictwa wyższego,
- wolność wyboru oraz osobista,
- równość i tolerancja.