Wytwórnia Warner Bros obchodzi 100-lecie istnienia

Założycielami Warner Bros. byli czterej bracia Warnerowie — Albert, Sam, Harry i Jack. W książkach o amerykańskim przemyśle filmowym wszyscy bracia są ukazani jako postacie legendarne, zwłaszcza ekstrawagancki showman Jack L. Warner. W roku 1903 bracia rozpoczęli działalność w branży filmowej, jeżdżąc po Ohio i Pensylwanii ze swoim przenośnym projektorem. Jednym z pierwszych obrazów, które pokazywali, był „Napad na ekspres” Edwina S. Portera, pierwszy film opowiadający konkretną historię.

Działalność kinowa

W 1907 roku prowadzili działalność w dawnym sklepie przerobionym na kino w New Castle w Pensylwanii. Lokal nazwali Cascade Theatre. Albert i Harry sprzedawali bilety, Sam obsługiwał projektor na korbkę, zaś Jack w przerwach śpiewał „ilustrowane” piosenki przy akompaniamencie ich siostry Rose, grającej na fortepianie. W tym samym roku otworzyli jeszcze dwa kina w New Castle.

Debiut filmowy

Ich pierwszy pełnowymiarowy obraz „My Four Years in Germany” („Moje cztery lata w Niemczech”), oparty na bestsellerowej książce ambasadora Stanów Zjednoczonych na dworze cesarza Wilhelma, miał premierę w 1918 roku i zarobił zdumiewające (jak na tamte czasy) 1,5 miliona dolarów.

Narodziny Warner Bros. West Coast Studios

W tym samym roku bracia Warnerowie zakupili nieruchomość przy Sunset Boulevard 5842 za 25.000 dolarów. Tak narodziło się Warner Bros. West Coast Studios. Z Harrym jako prezesem i Albertem jako skarbnikiem, zajmującym się finansami firmy, Sam i Jack skupili się na produkcji, powołując do życia nowe studio filmowe 4 kwietnia 1923 roku.

Produkowane przez nich filmy to między innymi „Piękni i przeklęci”, przy którym zatrudniony został młody scenarzysta o nazwisku F. Scott Fitzgerald. Zaadaptował on swoją powieść pod tym właśnie tytułem na scenariusz. W 1924 roku bracia stworzyli pierwszą na świecie „czworonożną supergwiazdę”, Rin Tin Tina, którego nazywali „gwarantem hipotecznym” ze względu na duże zyski, które przynosił. Na drugim krańcu artystycznego spektrum Warnerowie mogli z dumą pochwalić się „Pięknym Brummelem” ze znanym aktorem teatralnym Johnem Barrymore’em. Nawiązali też współpracę z reżyserem Ernstem Lubitschem, którego „Karuzela małżeńska” i „Kiss Me Again” („Pocałuj mnie ponownie”) przyniosły studiu duże uznanie krytyków.

I chociaż Warner Bros. było już wszechstronną firmą filmową, mogącą się poszczycić zarówno udanymi projektami komercyjnymi, jak i artystycznymi, brakowało jej własnych kin, przez co miała trudności z konkurowaniem w filmowej społeczności Hollywood.

W maju 1925 roku Sam i Harry usłyszeli pierwsze ciche dźwięki „mówiących obrazów” w nowojorskich biurach Western Electric, firmy-matki Bell Laboratories. Sam, samouk w dziedzinie mechaniki, od razu dostrzegł wielki potencjał nowatorskiej technologii i niezwłocznie zainstalował nowy sprzęt dźwiękowy w niedawno zakupionych Vitagraph Studios na Brooklynie.

„Śpiewak jazzbandu”

6 października 1927 roku Warner Bros. Pictures wypuściło „Śpiewaka jazzbandu” z Alem Jolsonem w roli głównej. Rozpoczęła się zupełnie nowa era „obrazów, które mówią”, a studio zaczęło odgrywać czołową rolę w przemyśle filmowym. „Śpiewak jazzbandu” był wyświetlany w salach z kompletem publiczności w całym kraju i zdobył specjalną nagrodę Akademii za osiągnięcia techniczne. Sam Warner zapłacił jednak za triumf rodziny życiem. Zmarł w wyniku zakażenia mózgu, wzmożonego wyczerpaniem, dzień przed premierą filmu. Warnerowie szybko wyprodukowali pierwszy film, w którym udźwiękowione były wszystkie kwestie. Był to zarazem pierwszy „mówiący” film gangsterski - „The Lights of New York” („Światła Nowego Jorku”). Pod koniec roku 1928 gorączka dźwiękowa szalała już w najlepsze, ale Warnerowie byli na czele wyścigu.

Kolejne udane dekady

Do najważniejszych filmów wyprodukowanych w latach 30. XX wieku należą „Skamieniały las” (Bette Davis, Leslie Howard i Humphrey Bogart), „Mały Cezar” (Edward G. Robinson) i „Wróg publiczny” (James Cagney).

W latach 40. studio wprowadzało do kin około 40 obrazów rocznie. Znalazły się wśród nich takie klasyki, jak „Sokół maltański”, „Sierżant York”, „King's Row”, „Yankee Doodle Dandy”, „Casablanca” (drugi Oscar dla najlepszego filmu w historii studia), „Mildred Pierce”, „Skarb Sierra Madre” i „Johnny Belinda”.

Lata 50. przyniosły takie filmy jak „Tramwaj zwany pożądaniem”, „Gabinet figur woskowych” (w 3D), „Narodziny gwiazdy”, „Noc nad Pacyfikiem”, „M jak morderstwo”, „Mister Roberts”, „Hondo”, „Moby Dick”, „The Bad Seed”, „Poszukiwacze”, „Sayonara”, „Marjorie Morningstar”, „Ciotka Mame”, „Historia zakonnicy” oraz trzy filmy, dzięki którym James Dean stał się legendą: „Na wschód od Edenu”, „Buntownik bez powodu” i „Olbrzym”.

Warner Bros. Television

Historia Warner Bros. Television rozpoczęła się w 1955 roku, kiedy uznane już studio filmowe Warner Bros. wykonało śmiały krok w raczkującej wówczas nowej dziedzinie — telewizji — wraz z debiutem westernowego serialu przygodowego „Cheyenne”. W tych wczesnych pionierskich czasach na małym ekranie królowały komedie, ale Warner Bros. Television skupiła się na innym gatunku - serialu dramatycznym – i wykroiła dla siebie nową, ważną i kasową niszę. „Cheyenne” był tylko pierwszym z wielu hitów, które miały swój początek w latach 50. W tej dekadzie pojawiły się również kultowe już serie „Maverick”, „77 Sunset Strip”, „Colt .45” i „Hawaiian Eye”. W lipcu 1958 roku Harry Warner zmarł w swoim domu.

W latach 70. narodził się także nowy gatunek programów telewizyjnych - miniseriale. David L. Wolper rozpoczął współpracę z Warner Bros., opartą o umowę na wyłączność, w 1976 roku, a następnie wyprodukował niektóre z najczęściej oglądanych i nagradzanych produkcji telewizyjnych, w tym „Korzenie”, „Korzenie: Następne pokolenie”, „Ptaki ciernistych krzewów”, „Północ i południe” oraz „Alex Haley's Queen”. W 1978 roku zmarł Jack Warner.

Lata 90.

Film „Wożąc panią Daisy” zdobył Oscara dla najlepszego filmu, najlepszej aktorki i za najlepszy scenariusz za rok 1989. Nominacje do Oscara dla najlepszego filmu otrzymały filmy „Chłopcy z ferajny” (1990) i „JFK” (1991). „Bez przebaczenia” (1992) Clinta Eastwooda zdobył cztery Oscary (najlepszy film, najlepszy reżyser, najlepszy aktor drugoplanowy i najlepszy montaż). Nominacją do tej nagrody mógł się poszczycić „Ścigany” (1993).

Rok 1999 okazał się historycznym dla studia. Po raz pierwszy zarobiło ponad miliard dolarów na rynku krajowym. Wtedy też po raz trzeci w latach 90. tę kwotę przekroczyła suma zarobków na arenie międzynarodowej. Sam tylko „Matrix” zarobił około 460 milionów dolarów na całym świecie, bijąc globalny rekord przychodów Warner Bros. Pictures. Studio zaś zyskało nową, niezwykłą markę.

Filmy, które zyskały status kultowych, to m.in. „Casablanca”, „Sokół Maltański”, „Deszczowa piosenka”, „Buntownik bez powodu”, „Ben Hur”, „Doktor Żywago”, „Kto się boi Virginii Woolf”, „Parszywa Dwunastka”, „Bullitt”, „Brudny Harry”, „Mechaniczna pomarańcza”, „Egzorcysta”, „Lot nad kukułczym gniazdem”, „Wszyscy ludzie prezydenta”, „Bez przebaczenia”, uniwersa filmowe spod znaku „Władcy Pierścieni”, „Harry’ego Pottera”, DC Comics („Batman”, „Joker”, „Superman”), „Matrix”, „Incepcja", „Elvis” czy „Diuna”, ale również rozpoznawalne na całym świecie kreskówki – to nie tylko historia kina, a jednocześnie ogromna dawka emocji.