Kantar Public o sondażu dla TVP z pytaniem o PO jako Targowicę: przeprowadzony rzetelnie, odmowa byłaby deklaracją polityczną

Badanie opinii na zlecenie TVP zostało zrealizowano przez Kantar Public w zeszły czwartek metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI) na reprezentatywnej grupie tysiąca pełnoletnich Polaków. Zadano im trzy pytania: „Jak ocenia Pan/Pani europosłów Platformy Obywatelskiej, którzy poparli rezolucję Parlamentu Europejskiego o Polsce?”, „Czy zgadza się Pan/Pani z opinią, że europosłowie Platformy Obywatelskiej, którzy poparli rezolucję Parlamentu Europejskiego o Polsce, działają na szkodę Polski?” oraz „Czy zgadza się Pan/Pani z opinią, że europosłowie Platformy Obywatelskiej, którzy poparli rezolucję Parlamentu Europejskiego o Polsce, zachowali się jak współczesna Targowica?”.

Rezolucję Parlamentu Europejskiego poparło sześcioro europosłów PO, których krytykowano za to m.in. w programach TVP. Wyniki sondażu zrealizowanego przez Kantar Public pokazano natomiast w „Wiadomościach” w miniony piątek. Materiał zapowiedziano tytułem: „Sondaż: europosłowie Platformy to Targowica” podkreślającym, że na ostatnie pytanie 45 proc. respondentów odpowiedziało twierdząco, a 29 proc. przecząco (26 proc. nie miało zdania).

Polsat i RMF FM najlepiej postrzegane, TVP i Polskie Radio mocno w dół, zyskało Radio Maryja (opinie wyborców partii)

Właśnie porównanie do Targowicy było komentowane przez niektórych dziennikarzy i polityków. - Krzysztofie, Ty naprawdę sądzisz (poza wszystkimi innymi wątpliwościami), że 74% Polaków jest w stanie poprawnie zdefiniować pojęcie „współczesna Targowica”? - zapytał na Twitterze gospodarza „Wiadomości” Krzysztofa Ziemca Konrad Piasecki z Radia ZET. - Takie było pytanie postawione w sondażu który wykonała renomowana pracownia, więc to pytanie nie do mnie. Moje zdanie nie ma tu znaczenia. Z całym szacunkiem, jak Radio ZET robi sondaż, to pyta o opinie pracowników? - odpowiedział Ziemiec. - Zdziwię Cię, ale to właśnie pracownicy Radia ZET dyskutują o tym, jak mogłyby brzmieć pytania sondażu. Po to by potem móc go potem, bez wstydu, prezentować na swojej antenie – stwierdził Piasecki.

Zdziwię Cię, ale to właśnie pracownicy @RadioZET_NEWS dyskutują o tym jak mogłyby brzmieć pytania sondażu. Po to by potem móc go potem, bez wstydu, prezentować na swojej antenie

— Konrad_Piasecki (@KonradPiasecki) 18 listopada 2017

Realizację sondażu z takimi pytaniami omawiał we wtorek zarząd Organizacji Firm Badania Opinii i Rynku. Zdecydowano, że analizą badania zajmie się związkowa komisja odpowiedzialności zawodowej.

- Zapytanie wystosowane do komisji pojawiło się ze względu na formułowane przez niektórych dziennikarzy i opinię publiczną wątpliwości, co do zakresu i rodzaju odpowiedzialności autorów oraz zleceniodawców badania względem ogólnych zasad prowadzenia sondaży, a w tym szczególnym przypadku, redakcji pytań - przekazała portalowi Wirtualnemedia.pl Agnieszka Sora, prezes OFBOR-u.

Zaznaczyła, że to standardowa procedura, regularnie stosowana przez organizację. - Firmy skupione w OFBOR są świadome odpowiedzialności spoczywającej na nich w stosunku do ich klientów i opinii publicznej, w związku z tym w przypadku pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości, zawsze starają się wyczerpująco i dokładnie je analizować i rozwiewać. Sam OFBOR czyni to na różnych poziomach organizacji, angażując do tego różne środowiska i osoby - wyjaśniła Sora. - M.in. takie właśnie zadanie ma w swoich kompetencjach Komisja Odpowiedzialności Zawodowej, która w sposób kolegialny, a nie indywidualny, rozstrzyga różnego rodzaju zastrzeżenia, głównie metodologiczne, które, w tak powszechnie wykorzystywanej dziedzinie, jak badania społeczne i marketingowe, siłą rzeczy muszą się pojawiać. Komisja składa się z członków o bogatym doświadczeniu zawodowym i rozległej wiedzy akademickiej, co jest gwarancją rzetelnej oceny, natomiast skutki ewentualnej negatywnej oceny są standardowe dla tego typu organizacji branżowych, a materializują się po czasie, długofalowo niekorzystnie przekładając się na relacje biznesowe danego podmiotu na rynku - dodała prezes OFBOR-u.

Kantar Public w odpowiedzi na zastrzeżenie wobec sondażu dla TVP zapewnia, że przeprowadził go rzetelnie. - Pytanie o porównanie europosłów głosujących za rezolucją z Targowicą jest na pewno kontrowersyjne, ale naszym zdaniem zgodne ze sztuką, choć być może dałoby się je sformułować jeszcze precyzyjniej. Porównanie z Targowicą jest pewnym faktem, który w momencie przeprowadzania badania już zaistniał w przestrzeni publicznej i pytanie odnosi się do tego faktu: czy respondent się z tą opinią, sformułowaną przez polityków obozu władzy, zgadza czy też nie. Nie widzimy tu więc naruszenia zasad rzetelnego sondażu - wyjaśniła firma w oświadczeniu przekazanym portalowi Wirtualnemedia.pl.

Firma podkreśliła, że „realizuje badania polityczne dla wszystkich stron sceny politycznej, żadnej nie faworyzując, gdyż w swojej pracy całkowicie bierze w nawias własne poglądy poszczególnych badaczy”. Nie może przy tym odmawiać przeprowadzania sondaży z pytaniami budzącymi kontrowersje.

- Jedynym warunkiem przyjęcia zlecenia realizacji sondażu jest zgodność sposobu zadania pytania ze standardami branżowymi, co oznacza, że pytać możemy o wszystkie kwestie, również kontrowersyjne. Tylko to może zapewnić Kantar Public wiarygodność - tłumaczy spółka. - Odmowa przeprowadzenia sondażu dla jednej ze stron sceny politycznej sama byłaby deklaracją polityczną, która stawiałaby pod znakiem zapytania wiarygodność badań przeprowadzanych dla innych podmiotów, gdyż deklarując, czy i z kim sympatyzujemy, a z kim nie, narażalibyśmy się na podejrzenia, że świadomie czy nieświadomie skrzywimy wyniki zgodnie z własnymi preferencjami politycznymi - dodał Kantar Public.

Urszula Krassowska, account director w Kantar Public, powiedziała nam, że jeśli firma ma uwagi co do pytań w zleconym jej sondażu, przekazuje je klientowi. Tak też było w przypadku badania dla TVP o europosłach PO. - Zdarzało się w przeszłości, że klient upierał się i nie udawało się osiągnąć kompromisu i wtedy badanie nie było przez nas realizowane - zaznaczyła Krassowska.