Liderzy partii opozycyjnych podpisali Obywatelski Pakt na rzecz Mediów Publicznych, Kukiz ’15 się wycofał
Czołowi politycy ugrupowań opozycyjnych, m.in. Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej, PSL, Partii Razem i Twojego Ruchu, podpisali we wtorek przed południem Obywatelski Pakt na rzecz Mediów Publicznych. Z poparcia inicjatywy wycofał się natomiast ruch Kukiz ’15.
Obywatelski Pakt na rzecz Mediów Publicznych jest efektem prac nad planem reformy i uspołecznienia mediów publicznych rozpoczętych podczas Kongresu Kultury w 2009 roku w Krakowie. Przedstawiciele środowisk twórczych w ramach Obywatelskiego Komitetu Mediów Publicznych przygotowali projekt nowej ustawy o mediach publicznych, który w 2010 roku został złożony w Sejmie i nie był dalej procedowany.
- Bez aktywnej współpracy środowisk obywatelskich, edukacyjnych, nauki i kultury - które niniejszym zapraszamy do debaty - nie uda się wypracować nowej konstytucji silnych i wiarygodnych mediów publicznych. Pakt jest otwartą ofertą dla wszystkich partii politycznych, od których oczekujemy jasnego określenia stanowiska wobec przedstawianych w nim celów i wartości - podkreślają autorzy Paktu.
Pakt zakłada m.in. wprowadzenie powszechnej opłaty audiowizualnej i ograniczenie wpływów reklamowych mediów publicznych do 25 proc. ich budżetów, wprowadzenie systemu rekomendacji organizacji społecznych i środowisk twórczych dla osób pełniących funkcje nadzorcze w tych mediach oraz uruchomienie niezależnego portalu mediów publicznych udostępniającego zasoby archiwalne Polskiego Radia, Telewizji Polskiej i instytucji kultury.
Pakt podpisało ponad 70 fundacji i organizacji, głównie związanych ze środowiskami artystycznymi, inicjatywami obywatelskimi, a także branżą dziennikarską (m.in. Towarzystwo Dziennikarskie, Fundacja Dziennikarska Medium Publiczne, Fundusz Mediów, Międzynarodowe Stowarzyszenie Kobiet w Radiu i Telewizji).
We wtorek do grona sygnatariuszy Paktu dołączyli przedstawiciele ugrupowań opozycyjnych: Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej, Polskiego Stronnictwa Ludowego i Partii Razem. W uroczystym podpisaniu wzięli udział m.in. Grzegorz Schetyna z PO, Ryszard Petru, Joanna Scheuring-Wielgus, Marta Golbik i Grzegorz Furgo z Nowoczesnej, Władysław Kosiniak-Kamysz z PSL, Maciej Konieczny z Partii Razem, Barbara Nowacka z Twojego Ruchu i Marek Kossakowski z Zielonych.
Z kolei Kukiz ‘15 wbrew wcześniejszym zapowiedziom nie poparł Paktu. Przedstawiciele ugrupowania wyjaśnili to innym zdaniem od pozostałych sygnatariuszy w sprawie niektórych zapisów dokumentu.
Przypomnijmy, że w Sejmie jest obecnie procedowany projekt tzw. pomostowej ustawy medialnej, na mocy której powstanie Fundusz Mediów Narodowych powołujący osoby do kierownictwa mediów publicznych. W zeszłym tygodniu projekt przeszedł pierwsze czytanie, prawdopodobnie zostanie uchwalony w lipcu.
Przez ostatnie dwa miesiące Sejm pracował nad projektami składającymi się na tzw. dużą ustawę medialną, zakładającą przekształcenie mediów publicznych ze spółek prawa handlowego zostaną przemianowane na państwowe osoby prawne, oraz wprowadzenie z początkiem przyszłego roku powszechnej składki audiowizualnej, pobieranej z rachunkiem za prąd i wynoszącej 12-15 zł miesięcznie. Zapisy o składce audiowizualnej wymagają jednak notyfikacji w Unii Europejskiej (może to potrwać od 8 do 18 miesięcy), co znacznie opóźnienie wprowadzenia tej daniny.
TREŚĆ OBYWATELSKIEGO PAKTU NA RZECZ MEDIÓW PUBLICZNYCH
1. MISJA MEDIÓW PUBLICZNYCH
Media publiczne wypełniając swoje powinności mają przede wszystkim na względzie interes obywateli. Wyznacznikiem realizacji misji jest najwyższa jakość, bezstronność, transparentność i celowość wydatkowania środków publicznych oraz skuteczność realizacji celów i zadań mediów publicznych. Jako takie pozostają jednym z najważniejszych instrumentów umożliwiających dostęp do kultury, edukacji i informacji
A. Licencje programowe
Realizacja misji publicznej powinna zostać doprecyzowana poprzez zapisanie w ustawie konkretnych wymagań programowych, określonych procentem wydatków całego budżetu na poszczególne działy. Licencja programowa powinna określać minimalne nakłady na treści dla dzieci i młodzieży, edukację obywatelską i kulturową oraz rodzimą twórczość, w tym teatr telewizyjny i radiowy, muzykę, filmy fabularne i seriale, filmy dokumentalne.
2. SPOSÓB ORGANIZACJI MEDIÓW PUBLICZNYCH
A. Kontrola społeczna
Forma prawna, sposób wyłaniania władz i kontrola właścicielska powinny być dostosowane do powinności mediów publicznych, umożliwiać kontrolę realizacji celów oraz kontrolę społeczną. Kontrola realizacji misji publicznej powinna wynikać z zasady najwyższej jakości i rzetelności.
B. Organy kierownicze
Niezmiernie ważny dla wiarygodności mediów publicznych sposób powoływania władz powinien zostać poddany otwartej publicznej dyskusji. Należy stworzyć przejrzysty system rekomendacji organizacji społecznych i środowisk twórczych dla osób pełniących funkcje nadzorcze w mediach publicznych. Przyczyni się on do ochrony mediów publicznych przed ich upartyjnianiem i stworzy gwarancję stałego podnoszenia jakości i profesjonalizmu.
C. Nowoczesne zarządzanie
Sposób organizacji mediów publicznych powinien służyć synergii programowej, współpracy organizacyjnej pomiędzy spółkami Polskiego Radia S.A., Telewizji Polskiej S.A. i radiofonii regionalnych oraz wykorzystywać potencjał konwergencji cyfrowej mediów.
3. POWSZECHNY DOSTĘP DO ZASOBÓW
Niezbędne jest powołanie portalu mediów publicznych jako trzeciego, równoważnego dla radia i telewizji, medium z własnym budżetem i polityką programową. Portal mediów publicznych powinien być najważniejszym narzędziem udostępniania zasobów kultury polskiej, upowszechniania zasobów archiwalnych Polskiego Radia, Telewizji Polskiej i innych instytucji kultury w Polsce, służąc jako platforma promocji i dystrybucji zasobów. Portal powinien mieć prawo produkcji własnych treści zgodnych z charakterem wyznaczonych zadań.
4. STABILNE FINANSOWANIE I REKLAMA
A. Powszechna opłata audiowizualna
Należy znieść anachroniczny obowiązek rejestrowania odbiorników i zastąpić nieskuteczny w dotychczasowej formie abonament powszechną opłatą audiowizualną, która będzie równocześnie obywatelskim gwarantem wypełniania misji mediów publicznych. Danina ta powinna być solidarnie płacona przez obywateli za możliwość dostępu do mediów publicznych, bez względu na rodzaj i liczbę urządzeń dostosowanych do odbioru telewizji, radia i internetu. W ramach tej opłaty odbiorca będzie miał zapewniony bezpłatny dostęp do archiwów mediów publicznych oraz programów i utworów powstałych z dotacji z funduszu misji publicznej.
B. Ograniczenie reklamy
Poziom reklamy w mediach publicznych musi być znacząco zredukowany – docelowo do poziomu 25% budżetu mediów publicznych. Kontrola tego procesu musi zostać powierzona organowi nadzorującemu media publiczne tak, by stopniowe wychodzenie mediów publicznych z rynku komercyjnego było związane z wpływami osiąganymi z daniny publicznej. Należy wprowadzić całkowity zakaz lokowania produktów w programach adresowanych do dzieci.
C. Reklama społeczna i obywatelska
Ustawa w sposób jasny i precyzyjny powinna gwarantować bezpłatną emisję reklamy społecznej i kulturowej tak, by media publiczne mogły się stać instytucjonalnym narzędziem wspierania inicjatyw obywatelskich i narzędziem promocji kultury polskiej.
5. FUNDUSZ MISJI PUBLICZNEJ
Należy utworzyć fundusz misji publicznej, którego celem będzie współfinansowanie tworzenia i upowszechniania wysokiej jakości treści realizujących zadania określone w misji publicznej przez niepubliczne media audiowizualne i cyfrowe. Fundusz wspierać będzie również produkcje mediów obywatelskich, społecznych, lokalnych, regionalnych oraz tych, które chcą realizować zadania publiczne. Emisji treści i programów dofinansowanych przez Fundusz w trybie otwartych konkursów nie będzie można przerywać reklamami. Zgodnie z ograniczeniami zapisanymi w ustawie o mediach publicznych treści te będą nieodpłatnie udostępniane w portalu mediów publicznych.
Dołącz do dyskusji: Liderzy partii opozycyjnych podpisali Obywatelski Pakt na rzecz Mediów Publicznych, Kukiz ’15 się wycofał