Młodzi ludzie mają poglądy lewicowe

Ostatni raz przewagę autoidentyfikacji lewicowych nad prawicowymi wśród młodych respondentów zanotowano w 2002 r. (22 proc. wobec 18 proc.). Wówczas dominowały w tej grupie wiekowej osoby deklarujące poglądy centrowe indyferentne polityczne (nieumiejące określić swoich poglądów na osi lewica-prawica) – poinformowało CBOS.

"W związku z obserwowanymi zmianami identyfikacji politycznych postanowiliśmy przyjrzeć się bardziej dokładnie, jakie poglądy mają ludzie młodzi w ważnych kwestiach społeczno-politycznych i na ile różnią się one od opinii ogółu społeczeństwa" – wskazało CBOS w komentarzu do badania "Ważne kwestie społeczno-polityczne w opiniach młodych Polaków".

Młode pokolenie Polaków liberalne w myśleniu o gospodarce i roli państwa

Z badań wynika, że młode pokolenie Polaków, w zestawieniu z ogółem badanych, jest bardziej liberalne w myśleniu o gospodarce i roli państwa, a także bardziej proeuropejskie i liberalne światopoglądowo.

"Wyobrażenia ludzi młodych na temat właściwego kształtu ładu społeczno-gospodarczego i roli państwa różnią się od opinii ogółu badanych przede wszystkim w kwestii podatków i prywatyzacji gospodarki" – podkreślono.

Znacznie ważniejsze dla ludzi młodych niż dla ogółu jest przestrzeganie praw i swobód obywatelskich.

Według CBOS połowa badanych od 18. do 24. roku życia popiera wprowadzenie podatku liniowego. Zdaniem młodych wszyscy, niezależnie od tego, ile zarabiają, powinni płacić jednakowy procent podatku od dochodów.

CBOS podaje też, że 76 proc. młodych oczekuje od państwa zapewnienia wysokiego poziomu świadczeń społecznych, takich jak opieka zdrowotna czy szkolnictwo.

Ponadto to właśnie wśród młodych notujemy największe poparcie prywatyzacji państwowych przedsiębiorstw. Zwolennicy (44 proc.) przeważają nad tymi, którzy uważają, że znaczna część przedsiębiorstw powinna pozostać własnością państwa (30 proc.).

"Młodzi, również inaczej niż ogół respondentów, są raczej przeciwni ograniczeniu udziału kapitału zagranicznego w ważnych branżach gospodarski (40 proc.), niż popierają takie ograniczenie (30 proc.)" – podał CBOS.

Z badań wynika też, że 43 proc. respondentów od 18 do 24 lat uważa, że bezpieczeństwo zatrudnienia i ochrona istniejących miejsc pracy są ważniejsze niż możliwość elastycznego zatrudniania i zwalniania pracowników w zależności od sytuacji zakładu pracy. 32 proc. ankietowanych do 24. roku życia ma przeciwne zdanie.

Pytani o istotne kwestie dotyczące energetyki opartej na węglu, ankietowani dostrzegają potrzebę jak najszybszego odejścia tego typu działań (50 proc.). 32 proc. badanych przychyla się do opinii, że Polska powinna jak najdłużej wykorzystywać węgiel w energetyce.

"Ludzie młodzi na tle ogółu badanych wyróżniają się znacznie bardziej liberalnym podejściem do kwestii światopoglądowych" – podał CBOS. 67 proc. młodych uważa, że konkordat między Polską a Stolicą Apostolską jest niepotrzebny, a państwo nie powinno wyróżniać żadnego z wyznań ani Kościołów.

Respondenci zostali też zapytani przez CBOS o dopuszczalność aborcji i o możliwość zawierania formalnych związków partnerskich przez osoby tej samej płci. Większość 58 proc. popiera prawną aborcję, a ponad połowa (55 proc.) sądzi, że prawo powinno dopuszczać możliwość zawierania formalnych związków jednopłciowych. Przeciw temu jest 31 proc. badanych.

Badania CBOS pokazują również, że "młodzi Polacy nieco częściej niż ogół badanych popierają rozwój integracji europejskiej. Za pogłębianiem integracji opowiada się prawie połowa z nich (49 proc.). Nieco więcej niż co czwarty (27 proc.) jest przeciwnego zdania – uważa, że Polska powinna dążyć do zachowania w Unii Europejskiej jak najdalej idącej niezależności".

Wśród młodych 60 proc. ankietowanych sprzeciwia się przyjmowaniu uchodźców z Afryki i Bliskiego Wschodu. Podobnie jak ogół dorosłych, 44 proc. młodych oczekuje, że Polska będzie prowadzić aktywną politykę wschodnią i wspierać proeuropejskie dążenia Ukraińców i innych narodów byłego ZSRR, niż że priorytetem będą dobre relacje z Rosją (28 proc.).

Odsetek badanych przychylających się do poglądu, że walka z przestępczością nie może usprawiedliwiać ograniczania praw i swobód obywateli wyniósł 62 proc. Ponadto, tak jak ogół respondentów, większość młodych (59 proc.) uważa, że samorządy powinny mieć szerokie kompetencje w zakresie realizacji zadań i usług publicznych.

"Poglądy młodych ludzi w ważnych kwestiach społeczno-politycznych mogą być dobrym odzwierciedleniem tendencji obserwowanych w całym społeczeństwie" – podsumował CBOS.

W opracowaniu wykorzystano dane z dwóch kolejnych badań: "Aktualne problemy i wydarzenia" (372), 6-16 maja 2021, N=1163 osoby, oraz "Aktualne problemy i wydarzenia" (373), 7-17 czerwca 2021, N=1218 osób. Oba badania przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnych imiennych próbach pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanych z rejestru PESEL.