PiS wstrzymuje prace nad uszczelnieniem abonamentu RTV? Projekt nowelizacji utknął w komisji sejmowej

Projekt nowelizacji ustawy abonamentowej został przygotowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zakłada, że aby uszczelnić pobór abonamentu od klientów płatnej telewizji, dostawcy tej usługi - czyli sieci kablowe i platformy cyfrowe - będą przekazywali Poczcie Polskiej ich podstawowe dane (imię i nazwisko, adres zamieszkania i korzystania z usługi, PESEL lub inny numer potwierdzający tożsamość, data zawarcia umowy). Zaraz po wejściu w życie przepisów mają dostarczyć całe bazy swoich użytkowników, a potem informować o nowych umowach.

Ponadto operatorzy mają zawiadomić klientów o konieczności zarejestrowania posiadanych telewizorów i udostępnić im odpowiedni formularz. Poczta Polska - odpowiadająca za pobór abonamentu - zweryfikuje, którzy klienci płatnej tv nie zarejestrowali telewizorów lub nie regulują tej daniny i jeśli nie są zwolnieni z tego obowiązku, będzie wysyłała upomnienia i podejmowała postępowania egzekucyjne.

Pierwsze czytanie projektu odbyło się w czwartek 8 czerwca. Przy poparciu posłów głównie z PiS i sprzeciwie PO, Nowoczesnej i Kukiz ’15 skierowano go do pracy w komisji kultury i środków przekazu.

Jednak komisja nie zajęła się jeszcze tym projektem. Na posiedzeniach w zeszłym tygodniu rozpatrywała m.in. sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Rady Mediów Narodowych za ub.r., a w przyszłym tygodniu ma zająć się uchwałami z okazji rocznic historycznych.

Ostatnie posiedzenie Sejmu przed przerwą wakacyjną zaplanowano w dniach 18-21 lipca. Jeśli komisja do tego czasu nie zaakceptuje projektu nowelizacji ustawy abonamentowej, najwcześniej będzie on mógł zostać uchwalony w połowie września (kolejne posiedzenie Sejmu odbędzie się od 12 do 15 września. W takim przypadku, dodając miesięczne vacatio legis, nowe przepisy wejdą w życie najwcześniej w połowie października.

Tymczasem wiosną minister kultury Piotr Gliński zapowiadał, że nowelizacja zostanie uchwalona do połowy br. Prezes Telewizji Polskiej Jacek Kurski już w styczniu apelował o szybkie uchwalenie przepisów, które mocno zwiększą finansowanie publiczne dla spółki. - Stoimy w blokach startowych, ale brak pieniędzy, tych którymi powinniśmy dysponować, oznacza zwijanie firmy - stwierdził.

Nowelizacja ma przynieść mediom publicznym dodatkowe 600 mln zł

Przepisy zaproponowane przez resort kultury dotyczą ok. 10 mln użytkowników płatnej telewizji. Jej największym dostawcą jest Cyfrowy Polsat, który ma sprzedanych 4,78 mln jednostkowych usług tego typu w modelu abonamentowym (wg stanu na koniec marca br.). Platforma nc+ ma 2,1 mln abonentów, UPC Polska - 1,21 mln użytkowników usługi telewizyjnej, a Multimedia Polska - 774,4 tys. klientów usług telekomunikacyjnych. Z kolei Vectra na koniec ub.r. miała 877,5 tys. abonentów telewizyjnych.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego prognozuje, że po wejściu w życie nowelizacji abonament RTV zacznie płacić ok. 2,8 mln klientów płatnej telewizji, co po uwzględnieniu abolicji (powodującej - w pierwotnym wariancie - utratę ok. 110 mln zł potencjalnych wpływów) przyniesie dodatkowo 620 mln zł rocznie.

To tylko trochę mniej niż dotychczasowe wpływy z abonamentu RTV. W ub.r. wyniosły one 749,9 mln zł. Daninę zapłaciło jedynie 1,12 mln spośród 3,2 mln zobowiązanych do tego gospodarstw domowych.

Nowelizację wstrzymano, bo PiS obawia się spadku poparcia społecznego?

Według „Gazety Wyborczej” prace nad uchwaleniem nowelizacji zostały wstrzymane, ponieważ PiS obawia się, że jej wejście w życie może spowodować spadek poparcia dla partii. Polacy są bowiem mocno niechętni wobec płacenia abonamentu.

W niedawnym sondażu „Dziennika Gazety Prawnej” 59,9 proc. respondentów stwierdziło, że ta danina powinna zostać zlikwidowana, a 35,5 proc. - że nie płacili jej dotychczas i dalej nie zamierzają tego robić. Z pierwszą opinią zgodziło się 51 proc. zwolenników PiS ,a z drugą - 29,9 proc.

Ponadto partia rządząca wprowadza obecnie inne reformy wzbudzające duże wątpliwości społeczne: likwidację gimnazjów i sieć szpitali. Obie uznano za zdecydowanie ważniejsze niż uszczelnienie abonamentu RTV i postanowiono się na nich skupić.

 „GW” spekuluje też, że w partii rządzącej jest frakcja przeciwników Jacka Kurskiego, którym na rękę są kłopoty finansowej Telewizji Polskiej. Według sprawozdania finansowego w ub.r. TVP miała 180 mln zł straty, jej wpływy reklamowe zmalały o 5,4 proc. do 872 mln zł, a wpływy z abonamentu - o 9,6 proc. do 365,5 mln zł.

Operatorzy tv krytykują ustawę, bo stracą przez nią część klientów

Zaproponowaną nowelizację już od jej ogłoszenia mocno krytykowały sieci kablowe, platformy cyfrowe i zrzeszające je organizacje. Najpierw wyraziły negatywne opinie w ramach konsultacji społecznych, a w maju apelowały do władz parlamentu o wstrzymanie prac nad ustawą.

Ponadto siedem organizacji branżowych skierowało do Komisji Europejskiej wniosek o notyfikację proponowanych przepisów. Uważają, że są one niezgodne z prawodawstwem unijnym.

Operatorzy obawiają się, że po wprowadzeniu nowych regulacji stracą część klientów, którzy będą starali się uniknąć płacenia abonamentu RTV. Multimedia Polska już w marcu stwierdziła, że zaraz po ogłoszeniu projektu tych przepisów jej niektórzy użytkownicy chcieli rozwiązać umowy.

Podobne problemy mają mniejsze sieci kablowe. Zrzeszający je związek Mediakom zapowiedział na początku czerwca, że jego firmy członkowskie mogą usunąć ze swoich ofert kanały Telewizji Polskiej (oprócz trzech objętych zasadą must carry - must offer), ponieważ domagają się tego ich klienci. W nieoficjalnych rozmowach przedstawiciele operatorów przyznają, że ich infolinie i skrzynki mailowe są oblegane przez użytkowników, którzy dopytują, czy ich dane zostaną przekazane Poczcie Polskiej i będą musieli zacząć płacić abonament RTV. O wiele trudniej przekonać też klientów do przedłużania kończących się umów.

Dostawcy szukają więc rozwiązań omijających proponowane przepisy. Platforma nc+ w zeszłym tygodniu ogłosiła promocję skierowaną dla osób w wieku 75 lat i więcej, które ustawowo są zwolnione z płacenia abonamentu RTV.

Zamiast abonamentu dotacja z budżetu?

Na początku czerwca do komisji kultury i środków przekazu skierowano też poselski projekt, który zakłada zastąpienie abonamentu RTV przez dotację budżetową. Jej wysokość ma wynieść 750 mln zł rocznie, przy czym autorzy projektu zaznaczyli, że może być wyższa lub niższa. Przy czym taka dotacja prawdopodobnie zostałaby uznana za pomoc publiczną, więc wymaga notyfikacji przez Komisję Europejską, co znacznie opóźni wprowadzenie jej w życie.

Z kolei Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przygotowuje już nową ustawę abonamentową, zgodnie z którą danina na media publiczne ma być pobierana powszechnie od każdej osoby płacącej podatek dochodowy lub składki na KRUS. Piotr Gliński stwierdził, że w takim przypadku opłata abonamentowe będzie wynosić ok. 8 zł miesięcznie.

Takie przepisy również muszą zostać notyfikowane przez Komisję Europejską, więc najwcześniej zostaną wprowadzone z początkiem 2019 roku.