Polacy akceptują obcokrajowców na rynku pracy

Jak pokazują wyniki dotychczasowych badań CBOS, stosunek doobcokrajowców przebywających w Polsce kształtowany jest przedewszystkim przez czynniki ekonomiczne, zwłaszcza przez ich wpływ narynek pracy. W ostatnim czasie w naszym kraju miały miejsce procesymogące zmienić nastawienie do cudzoziemców - masowa emigracja ispadek bezrobocia spowodowały braki siły roboczej w wielu branżach.Z drugiej strony, obywatele państw nienależących do UE muszą staraćsię o wizy, co poważnie ogranicza możliwość przyjazdu ze względu nakoszty i wymagania formalne.

Aby legalnie pracować w Polsce, wielu obcokrajowców musi uzyskaćpozwolenie. Specyficzną grupą są obywatele Białorusi, Rosji iUkrainy - od 1 lutego 2008 roku mogą oni być zatrudniani bezpozwolenia na pracę przez sześć miesięcy w roku, wystarczy, żepolski pracodawca złoży w urzędzie pracy stosowne oświadczenie.Wraz ze spadkiem bezrobocia i masową emigracją zarobkową do krajówUE zaobserwowano w Polsce braki wykwalifikowanej siły roboczej.Ponad jedna czwarta pracowników najemnych twierdzi, że w ichzakładzie pracy zdarzyło się, że pracodawca chciał zwiększyćzatrudnienie, ale nie mógł znaleźć wykwalifikowanego pracownika lubosób gotowych pracować za proponowaną stawkę.

Na szczególnie nasilone braki kadrowe cierpią dwie branże:transport i budownictwo. Stosunkowo rzadko o braku wykwalifikowanejsiły roboczej mówili pracownicy opieki zdrowotnej. Najczęściej brakwykwalifikowanych pracowników odczuwają firmy w największychmiastach.

Zdecydowana większość badanych (86 proc.) sądzi, że cudzoziemcompowinno się pozwolić na podejmowanie pracy w Polsce, w tym połowadałaby im możliwość pracy w każdym zawodzie, a 36 proc. - tylko wniektórych. Sprzeciw wobec zatrudniania obcokrajowców wyraża codziesiąty respondent (10 proc.).

Trzy czwarte ankietowanych (74 proc.) jest zdania, że obywatelomkrajów ościennych - Białorusi, Ukrainy i Rosji - powinno sięułatwić podejmowanie w Polsce pracy, jeżeli nie ma Polaków, którzychcą zatrudnić się na danym stanowisku. Tylko 18 proc. badanych niezgadza się na takie rozwiązanie.

Ponad połowa ankietowanych uważa (52 proc.), że polski rządpowinien się starać o zmniejszenie liczby pracowników pochodzącychz Białorusi, Rosji i Ukrainy. Blisko jedna czwarta (23 proc.) jestzdania, że powinno się dążyć do tego, aby więcej niż obecnieobywateli tych krajów przyjeżdżało do nas pracować.

Badani, którzy znają kogoś zatrudniającego cudzoziemca, znacznieczęściej niż pozostali popierają otwartą politykę wobec tejkategorii pracowników. Osoby zatrudnione w zakładach, w którychmożna zauważyć deficyt wykwalifikowanej siły roboczej, znacznieczęściej niż inni uważają, że rząd powinien dążyć do zwiększenialiczby pracowników ze Wschodu.

4 proc. Polaków zatrudniało kiedyś obcokrajowca (np. na budowie,przy pracach polowych) lub korzystało z płatnej pomocy (np. przypracach domowych, opiece nad dziećmi). Mieszkańcy największychmiast częściej zatrudniali cudzoziemców niż mieszkańcy miast małychi średnich czy wsi. Wśród pracodawców było najwięcej specjalistów zwyższym wykształceniem, przedsiębiorców i rolników.

14 proc. respondentów zna jakąś osobę zatrudniającą cudzoziemca,np. jako pomoc domową, opiekunkę do dzieci, pielęgniarkę, nabudowie, przy pracach polowych.

Od niedawna obywatele państw byłego ZSRR pochodzenia polskiegomogą się ubiegać o Kartę Polaka. Osoby, które otrzymają takidokument, mogą m.in. prowadzić działalność gospodarczą, zwolnienisą z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, mają zniżki naprzejazd koleją i inne przywileje niedostępne dla pozostałychobcokrajowców. Aby otrzymać Kartę Polaka, muszą udokumentowaćzwiązki z polską kulturą i wykazać się znajomością językapolskiego.

Zdecydowana większość ankietowanych (65 proc.) sądzi, żewprowadzenie Karty Polaka było słuszne. Przeciwnego zdania jest 19proc. respondentów. Im badani są lepiej wykształceni, tym częściejpopierają ten pomysł.

Badanie przeprowadzono w dniach 11-14 kwietnia 2008 roku, nareprezentatywnej próbie losowej 1101 dorosłych Polaków.