Ulga podatkowa pobudza działalność badawczo-rozwojową

Ulga badawczo-rozwojowa, umożliwiająca przedsiębiorcom zmniejszenie podatku dochodowego z  tytułu prowadzonej działalności B+R,  została wprowadzona w 2016 roku w miejsce ulgi technologicznej. Mogą z niej korzystać zarówno podatnicy PIT i CIT działający w  różnych sektorach gospodarki. Jak jednak pokazują nowe badania firmy doradczej KPMG, w ubiegłym roku z ulgi skorzystało zaledwie 14 proc. firm. W porównaniu z ubiegłoroczną edycją badania, to wzrost o 3 p.p.

16 proc. badanych przedsiębiorców, prowadzących działania badawczo-rozwojowe, nie skorzystało z możliwości odliczenia ulgi w zeznaniu podatkowym za 2017 rok, bo nie wiedziało o jej istnieniu. T wynik o 5 p.p. niższy w porównaniu z ubiegłoroczną edycją raportu.  Wśród przedsiębiorstw, które pomimo prawa do odliczenia ulgi, nie skorzystały z niej, 29 proc. nie miało pewności czy prowadzona przez nich działalność kwalifikuje się do odliczenia w ramach ulgi, a  blisko co czwarty respondent obawiał się ryzyka zakwestionowania odliczenia przez organ skarbowy.

- W przyszłym roku odsetek ten powinien być wyższy, ponieważ od stycznia 2018 roku ulga została znacznie zwiększona i rozszerzeniu uległ katalog kosztów kwalifikowanych. Korzyści z ulgi B+R będą mogły czerpać firmy działające na terenach Specjalnych Stref Ekonomicznych (w zakresie działalności „niestrefowej”), a przedsiębiorstwom mającym status centrum badawczo-rozwojowego przysługiwać będzie maksymalnie 150% kwoty odliczenia – mówi Kiejstut Żagun, dyrektor, szef zespołu innowacji, ulg i dotacji w KPMG w Polsce.

Ulga na B+R pobudza innowacyjność

36 proc. korzystających z ulgi B+R firm uznała, że jej wprowadzenie było bodźcem, który sprawił, że podjęły decyzję o rozpoczęciu lub rozszerzeniu działalności badawczo-rozwojowej. Wśród korzyści płynących z odliczania ulgi, połowa przedsiębiorstw wymienia zarówno możliwość wykorzystania zaoszczędzonych środków na realizację nowych projektów, jak również doposażenia organizacji w sprzęt B+R. 43 proc. przedsiębiorstw zaoszczędzone środki przeznacza na inne cele (np. rozwój firmy lub finansowanie bieżącej działalności), a 29 proc. ankietowanych zatrudnia nowych specjalistów od B+R.

Firmy chcą korzystać z ulgi na B+R, ale też widzą trudności

W tym roku 31 proc. zbadanych przez KPMG przedsiębiorstw zamierza skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową. 64 proc. ankietowanych planuje w ciągu najbliższych 3 lat zwiększać koszty na działania B+R, z czego prawie połowa zamierza zwiększyć budżet o nie więcej niż 5 proc. w  stosunku do obecnych nakładów. Z kolei 12 proc. firm w ciągu najbliższych trzech lat zamierza przeznaczać mniej środków niż obecnie na działalność B+R.

Nadmiar formalności to najczęstsza trudność zgłaszana przez przedsiębiorców przy korzystaniu z ulgi B+R (64 proc. wskazań). Połowa przedsiębiorstw zgłasza problemy wynikające z klasyfikacją kosztów jako kosztów kwalifikowanych do skorzystania z ulgi podatkowej. Z kolei 43 proc. ankietowanych wskazuje na trudności z poprawną identyfikacją projektów lub działań firmowych zaliczanych do działalności badawczo-rozwojowej oraz ewidencją rachunkową kosztów kwalifikowanych.

- Firmy w Polsce często napotykają problemy w płynnym poruszaniu się w nomenklaturze działalności B+R co skutkuje zawężającą bądź rozszerzającą decyzją co do zakwalifikowania pewnych obszarów działalności do ulgi – ocenia Kiejstut Żagun.

Firmy chętniej stawiają na kooperacje z jednostkami naukowymi

Przedsiębiorstwa prowadzące działalność B+R najczęściej działają samodzielnie (41 proc. wskazań). Nieco mniejszy odsetek firm (38 proc. wskazań) współpracuje z  przedsiębiorstwami niepowiązanymi, a 11 proc. z podmiotami powiązanymi. 26 proc. decyduje się na współpracę z jednostkami naukowymi.

Dyrektorzy finansowi z rosnącym poczuciem niepewności ekonomicznej, koszty pracy głównym wyzwaniem

Oprócz rozliczania ulgi B+R firmy korzystają również z innych form wspierania działalności innowacyjnej. 19 proc. ankietowanych przedsiębiorstw skorzystało w 2017 roku z  dotacji na projekty lub infrastrukturę B+R, a 7 proc. korzystało z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu dla inżynierów zaangażowanych w projekty B+R. 2 proc. firm wzięło udział w programie doktoratów wdrożeniowych.

Analiza KPMG w Polsce pt. „Ulga podatkowa na badania i rozwój” powstała na podstawie badania zrealizowanego metodą wywiadu telefonicznego CATI (ang. Computer Assisted Telephone Interview) na grupie 100 średnich i dużych firm, które prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Na pytania odpowiadali przedstawiciele kadry kierowniczej oraz szefowie działów finansowych. Badanie zostało przeprowadzone w lipcu 2018 roku przez firmę Norstat na zlecenie KPMG. Ankietowani byli członkowie kadry zarządzającej oraz szefowie działów finansowych.