Polskie firmy planują rozwój przez fuzję lub przejęcie. Rynek takich transakcji w końcu się ożywi

Spowolnienie gospodarcze ostatnich lat miało duży wpływ na rynek przejęć i fuzji. Jak wyjaśnia Maciej Richter, partner zarządzający doradztwem gospodarczym Grant Thornton w Polsce, słaba kondycja gospodarek podcięła optymizm kupujących, którzy bardziej rozważnie zaczęli analizować dostępne oferty, natomiast sprzedających niskie wyceny zniechęciły do pozbywania się swoich biznesów.

– Po kilkuletnim okresie zastoju mamy pierwsze sygnały tego, że rynek fuzji i przejęć może wejść znów w fazę ożywienia. Aż 31 proc. przedsiębiorców w tym roku w badaniu prowadzonym przez Grant Thornton International zadeklarowało chęć przejęcia innej firmy w ciągu najbliższych trzech lat – mówi Maciej Richter.

W Polsce w latach 2008-2010 oczekiwania przedsiębiorców co do tego typu inwestycji rosły o ok. 10-15 punktu proc. rocznie, osiągając w 2010 roku poziom 65 proc. W kolejnych latach odsetek ten znacząco się obniżył (poniżej 18 proc.), a w 2013 roku znalazł się na poziomie zbliżonym do unijnej i światowej średniej (odpowiednio 29 proc. i 31 proc.).

Decyzja o transakcji równie często podyktowana jest chęcią rozwoju, co wzmocnieniem pozycji na rynku.

– 39 proc. firm na świecie w ciągu ostatniego roku analizowało rzeczywistą możliwość przejęcia swojego konkurenta, więc było to więcej firm niż tych, które deklarowały chęć takiego strategicznego rozwoju poprzez przejęcia. W Polsce takich firm było 32 proc., więc można powiedzieć, że podobna ilość, co tych, które deklarują chęć rozwoju przez przejęcia – wyjaśnia Maciej Richter.

Polscy przedsiębiorcy, obok inwestycji prorozwojowych, coraz częściej analizują możliwość sprzedania własnych firm. Deklaruje to 18 proc., a liczba chętnych w ciągu roku zwiększyła się o 6 proc.

– Sprzedających zawsze jest mniej. Od lat jest tak, że firm, które chciałyby kupić firmę jest dwa razy więcej niż właścicieli, którzy chcą sprzedać swoje firmy. Jednak w ostatnich miesiącach zwiększyła się liczba przedsiębiorstw, które są gotowe zmienić właściciela w ciągu następnych trzech lat. Na świecie 11 proc. właścicieli jest gotowych rozważyć taki scenariusz. W ostatnich latach było to mniej niż 10 proc. – podkreśla partner zarządzający doradztwem gospodarczym w Grant Thornton.

Z badania Grant Thornton wynika, że większość ankietowanych (na świecie 86 proc.) planuje dokonanie transakcji na rynku krajowym, a mniej chętnie podchodzą do fuzji i przejęć za granicą (39 proc.) Podobnie statystyki wyglądają w Polsce – wśród przedsiębiorstw planujących takie transakcje 74 proc. ma na myśli rynek lokalny, a 37 proc. – zagraniczny.

– Moim zdaniem to jest i tak bardzo dużo. Proszę zwrócić uwagę, że przez ponad 20 lat to polskie firmy były kupowane przez zagranicznych inwestorów, a w tej chwili już od paru lat istotna część firm, które planują i dokonują przejęć, robi to wobec firm, których siedziba znajduje się za granicą – wyjaśnia ekspert.

Jako źródło kapitału na inwestycje najwięcej przedsiębiorców wskazuje zyski z poprzednich lat. Część firm zamierza na ten cel zaciągnąć kredyt bankowy.

– I to jest element optymistyczny, który wskazuje na to, że fuzji i przejęć może być więcej, ponieważ dostępność źródeł finansowania obecnie jest wyższa niż była w przeszłości – mówi Maciej Richter.

Najbardziej aktywny pod względem fuzji i przejęć będzie rynek usług profesjonalnych, na którym połowa ankietowanych firm planuje takie transakcje. Deklaracje takie złożyło również ponad 40 proc. firm z branży usług finansowych, rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa oraz z sektora wydobywczego.