Polskie mikrofirmy przygotowane na kryzys

Ponad połowa ankietowanych przyznaje, że kryzys wpłynął negatywnie na funkcjonowanie ich firmy przede wszystkim w kontekście spadku obrotów i liczby klientów. Jednocześnie 3/4 podjęło od początku 2012 r. zdecydowane działania antykryzysowe, a co drugi planuje przeprowadzić je do końca 2013 r. Znacząca większość badanych uważa, że "gorzej już nie będzie", a sytuacja ich firm na koniec 2013 r. pozostanie analogiczna do tej ze schyłku 2012 r. lub zmieni się na lepsze.

W ocenie większości mikroprzedsiębiorstw (67%) obecna fala kryzysu jest podobna do poprzedniej albo nawet jeszcze groźniejsza.

W segmencie mikrofirm można zaobserwować odmienne postawy związane z kryzysem ekonomicznym. Największa liczba firm (27%) nastawiona jest na szanse rynkowe i częściej niż inni poszukuje ich w ekspansji geograficznej. Są to przedsiębiorstwa relatywnie młode, w dobrej kondycji i bardzo dynamiczne. Do kryzysów podchodzą w sposób proaktywny: działają w momencie ich wystąpienia.

Niemal równie liczną grupą są firmy nastawione tylko i wyłącznie na przetrwanie, których celem jest utrzymanie się na rynku. 18% miało w przeszłości doświadczenia związane z prowadzeniem innych działalności gospodarczych, stąd też częściej niż pozostali upatrują w tym swojej szansy. Podobnie jak firmy nastawione na utrzymanie status quo (co piąty badany) nie podejmują żadnych działań antykryzysowych.

Zupełnie inną filozofię wyznają przedsiębiorstwa (17%) nastawione na relacje, które kładą nacisk na utrzymywanie dobrych stosunków z różnymi grupami interesariuszy. Podobnie jak te skoncentrowane na szansach rynkowych, uważają że sytuacja ich firmy się poprawi, jednak w przeciwieństwie do nich zawczasu starają się przygotować do wystąpienia kryzysu.

Najmniej obecnej fazy kryzysu obawiają się firmy produkcyjne, a najbardziej handlowe. Dla większości ankietowanych kryzys jest zjawiskiem realnym, a tylko 2% twierdzi, że nie istnieje.

Im większa firma tym bardziej skłonne są one do podejmowania środków zaradczych: co druga planuje działania jeszcze przed pojawieniem się kryzysu lub też reaguje natychmiastowo w momencie jego wystąpienia.

Według badanych właścicieli firm, uznających kryzys za zjawisko całkowicie realne, najczęściej przejawia się on spadkiem obrotów i liczby klientów. Zauważyły to w szczególności firmy zajmujące się handlem, w mniejszym stopniu te, których podstawą działalności jest produkcja, a w najmniejszym stopniu przedsiębiorstwa usługowe.

Aby przeciwdziałać kryzysowi firmy skupiają się przede wszystkim na ograniczeniu kosztów ogólnych (61%), w tym m.in. usług telekomunikacyjnych lub zmianie warunków lokalowych. 26% działań związanych jest z pracownikami, a 13% z nich dotyczy zwolnień. Prawie połowa firm podejmujących działania antykryzysowe wdraża je głównie w obszarze zmian produktowych. Przejawia się to we wprowadzaniu nowych usług bądź produktów, a także obniżce cen. Zmiany w mniejszym stopniu dotyczą marketingu oraz procesów firmy.

Badanie "Sposoby radzenia sobie z kryzysem w mikrofirmach" zostało zrealizowane przez Fundację Kronenberga przy Citi Handlowy przy merytorycznej współpracy Microfinance Centre oraz TNS Polska. Badanie przeprowadzono w kwietniu 2013 r. techniką CAPI na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie 300 respondentów - przedstawicieli mikroprzedsiębiorstw (firm zatrudniających na stałe 0–9 pracowników), które istnieją na rynku od przynajmniej dwóch lat. Wywiady były prowadzone z osobami odpowiedzialnymi za prowadzenie firmy – właścicielami firm i ich współwłaścicielami.